Boğaziçi Elektrik Dağıtım AŞ (BEDAŞ), Marmara Bölgesi’nde olası büyük bir depreme karşı hazırlık amacıyla İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ile önemli bir işbirliği protokolü imzaladı.
Protokol imza töreni, İTÜ Ayazağa Yerleşkesi’nde düzenlendi ve etkinliğe İTÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan Mandal, BEDAŞ Genel Müdürü Murat Yiğit ile diğer davetliler katıldı.
Bu işbirliği çerçevesinde, BEDAŞ, ABE Teknoloji AŞ ve İTÜ Marmara Aktif Fay Tehlike ve Risk Uygulama Araştırma Merkezi (İTÜ MATAM) tarafından yürütülecek “MASS Haberleşme Protokolüne Uyumlu Deprem İvmeölçer Sensörü Geliştirilmesi Projesi” geliştirilmiştir. Proje yöneticisi olarak İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Cenk Yaltırak yer almaktadır.
Projenin kapsamı, MASS Haberleşme Protokolü’ne uyumlu olarak 50 yerli deprem ivmeölçer sensörünün üretilmesini öngörmektedir. Bu sensörlerden elde edilecek veriler, süper bilgisayarlarla analiz edilerek İstanbul’un deprem risk haritası oluşturulacak ve risk sınıflandırmaları belirlenecektir.
Proje, depremler sırasında enerji altyapısının zarar görmemesi için hızlı müdahale olanakları sunacak ve depremler öncesinde alınacak önlemler için gerçekçi veri sağlamayı hedefleyecektir. Sensörler, zemin ve yapı analizlerinde de kullanılacak, böylece deprem senaryoları ışığında binaların dayanıklılığı bilgisayar ortamında test edilecektir.
İTÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan Mandal, törende yaptığı konuşmada, BEDAŞ ile ortaklığın, olası Marmara depreminin hazırlığı amacıyla yenilikçi teknolojilerin kullanılmasına yönelik olduğunu vurguladı. Ayrıca, MASS protokolüne uyumlu ivmeölçer ve sismik hız ölçer prototiplerinin kullanılması planlandığını belirtti.
Mandal, veri yönetiminde yapay zekanın kritik rolü olduğunu ifade ederken, bilim temelli çözümler üreten bir kurum olarak, ivmeölçerlerin kamu ve enerji kuruluşlarıyla birlikte geliştirilmesi ve yapay zeka kullanılarak sürekli izleme sağlayacak bir ağ oluşturulmasının önemine dikkat çekti. Bu işbirliği nedeniyle BEDAŞ’a teşekkür etti.
Toplumun depremlerle ilgili doğru bilgilere ihtiyacı olduğunu belirten Mandal, İTÜ’de sadece deprem sonrası değil, depremlerden önce tehlike ve risk analizleri yapabilecek donanımlı bilim insanlarının varlığına değindi. Verinin günümüzdeki kıymetini vurguladı ve BEDAŞ üzerinden bu verilere ulaşacaklarını ifade etti.
Mandal, ilk etapta 50 adet üretilecek olan deprem ivmeölçer sayısının İstanbul genelinde 1500’e çıkarılması ve sonrasında ülke genelinde yaygınlaşması hedeflendiğini bildirdi. Ayrıca, bu sistemin uluslararası düzeyde paylaşımının da planlandığını dile getirdi.
BEDAŞ Genel Müdürü Murat Yiğit, enerji altyapısının depreme karşı güçlendirilmesi için trafo merkezlerinin dayanıklılığı konusunda bilgi sahibi olmanın kritik olduğunu belirtti. BEDAŞ’ın görev sahasında bulunan trafo merkezlerinin yüzde 10’unu bina altı trafoların oluşturduğunu ifade etti.
Yiğit, mevcut şebeke altyapısının depreme karşı hasar riskinin bilinmesinin, yatırım planlarında zemin ve yapısal riskleri göz önünde bulundurmanın önemini vurguladı. Ayrıca, deprem riski bulunan bölgelerde hızlı aksiyon alınmasının gerekliliğini dile getirdi.
Marmara Bölgesi’nde beklenen büyük deprem sırasında kritik trafo merkezlerinin yıkılması durumunda şebekenin olumsuz etkilenebileceğine dikkat çeken Yiğit, AR-GE birimleri ile İTÜ MATAM ile ortak bir proje geliştirdiklerini bildirdi. Bu sayede, trafo merkezlerine dep
