Donald Trump, ABD’nin 47’nci başkanı olarak görevdeyken Ankara ve Washington arasındaki ilişkilerde önemli gelişmeler yaşanmıştı.
İkinci Trump döneminin, iki ülke ilişkileri üzerine olası etkileri ise merak konusu. Uzmanlar, bu yeni dönemde ilişkilerin kısa vadede bazı kazanımlar sağlayabileceğini, ancak uzun vadede belirli sorunların da ortaya çıkabileceğini öngörüyorlar.
Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi (EDAM) Direktörü Sinan Ülgen, Ankara-Washington ilişkilerinin önümüzdeki süreçte yeniden gözden geçirileceğini belirtiyor.
Ülgen, BBC Türkçe ile yaptığı değerlendirmede, ilişkilerde beklenen değişikliğin temelinin Trump ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki tarihsel bağa dayandığını ifade ediyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sosyal medya üzerinden Trump’ın seçim başarısını “Dostum Donald Trump’ı tebrik ediyorum” sözleriyle kutladı.
Deniz Tansi, Yeditepe Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölüm Başkanı olarak, Trump’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile “özel bir diyaloğu” olduğuna vurgu yapıyor ve bu ilişkinin görmezden gelinmeyecek kadar önemli olduğunu dile getiriyor.
Hatta Tansi, Trump döneminde ortaya çıkan krizleri hatırlatarak, “uluslararası ilişkilerde pürüzsüz bir ilişki modeli bulunmaz” hatırlatmasını yapıyor.
Suriye politikaları
Trump’ın ilk döneminde, Suriye’nin kuzeyine yönelik politikalar, iki ülke ilişkilerini karmaşık bir hale getirmişti. Washington, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile işbirliği yaparken, Ankara, bu kuvvetlere karşı 2019’da Barış Pınarı Harekâtı’nı duyurdu.
SDG’nin yapı taşı olan Halk Savunma Birlikleri (YPG), Türkiye tarafından PKK’nın uzantısı olarak değerlendiriliyor ve “terörist” olarak nitelendiriliyor.
Sinan Ülgen, 2015’ten beri süregelen bu politikanın Türkiye-Amerikan ilişkileri açısından “en büyük olumsuzluk” olarak öne çıktığını vurguluyor.
EDAM Direktörü, Trump’ın ikinci döneminde Washington’un Suriye politikasında değişiklikler yapma yönünde bir beklenti olduğunu aktarıyor.
Deniz Tansi ise, Washington’un SDG’ye yönelik askeri desteğinin azalabileceğini ifade ediyor. Ancak Pentagon’un konuyla ilgili kararlı bir tutum sergilediğini belirtirken, Trump’ın Suriye’den tamamen çekilme niyetinin belirsiz olduğunu vurguluyor.
Siyaset Bilimci Soli Özel, İran’ın bölgede etkisinin azalması halinde Beşar Esad’ın Türkiye’ye karşı daha pozitif bir tutum sergileyebileceğini belirtiyor.
Özel, “ABD’nin çekilmesi halinde Suriye ve Türkiye, Kürtlerin kazandığı siyasi alanı daraltmak isteyecektir” diyerek, “Türkiye ve ABD arasında bir mutabakat arayışı mutlaka olacaktır. Eğer bir anlaşmaya varılırsa, bu sürpriz olmayacaktır” diyor.
İsrail ve İran
Trump’ın İsrail ve Başbakan Binyamin Netanyahu’ya mevcut Biden yönetiminden daha fazla destek vermesi bekleniyor.
Deniz Tansi, Türkiye‘nin İsrail’e yönelik tutumunun Trump döneminde sorunlara yol açabileceğine dikkat çekiyor:
“Trump ile Netanyahu arasındaki özel ilişki Türkiye’de iktidarın nasıl bir yol izleyeceği konusunda sorular oluşturuyor.”
Sinan Ülgen, Türkiye’nin Filistinlilere verdiği desteğin Trump’ın İsrail politikalarıyla çeliştiğini vurguluyor.
Ülgen, “ABD’nin İran konusunda İsrail güdümünde yürüteceği politikaların bölgesel istikrarsızlık yaratma potansiyeli yüksek” diyor.
Trump’ın seçim döneminde İran’ın nükleer altyapısının bomb
