ABD Başkanı Donald Trump, Hazine Bakanı Scott Bessent, Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer’in, 9 Haziran’da ticaret anlaşması çerçevesinde Çinli yetkililerle bir araya geleceğini açıkladı. Bunun üzerine, Çin tarafı da bu görüşmeyi onayladı.
Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Ekonomik İlişkilerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng’in 8-13 Haziran tarihlerinde İngiltere’yi ziyaret edeceği ve burada Çin-ABD ekonomi ve ticaret istişare mekanizmasının ilk toplantısının gerçekleştirileceği belirtildi.
Çin, nadir toprak elementleri ihracatı için lisans onayı verdi
Öte yandan, Çin Ticaret Bakanlığı, nadir toprak elementlerinin askeri ve sivil kullanıma uygun özelliklere sahip olduğunu belirtti. Bu bağlamda, Çin’in ulusal güvenliğini koruma ve uluslararası yayılmayı önleme amaçlı ihracat kontrolü uygulamakta olduğunu ifade etti.
Açıklamada, son yıllarda robot ve elektrikli araç gibi sektörlerde orta ve ağır nadir toprak elementlerine yönelik talebin arttığı vurgulandı. Çin, bu durumun bilincinde olarak, diğer ülkelerin bu alanındaki makul ihtiyaçlarını dikkate alarak ihracat lisanslarını gözden geçirdiğini belirtti.
Çin’in bazı ihracat lisanlarına onay verdiği ve koşulları karşılayan diğer lisans başvurularının onaylanmasının devam edeceği duyuruldu. Aynı zamanda, Çin’in ihracat kontrollerine ilişkin diğer ülkelerle iletişimini ve diyaloğunu artıracağı ifade edildi.
Çin, küresel arzın büyük kısmını karşılıyor
İhracat kontrollerine dair bu açıklamanın, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile 5 Haziran’da yaptığı telefon görüşmesinin ardından gerçekleştirilmesi dikkat çekici bir durum olarak öne çıkıyor.
Washington yönetimi, Çin’in tarife müzakerelerinde varılan anlaşmaya rağmen nadir toprak elementleri ihracatındaki kontrolleri kaldırmadığını belirterek müzakerelerin tıkandığını iddia etti.
Çin, ABD’nin teknoloji alanındaki kısıtlamalarına yanıt olarak, nadir toprak elementleri üzerinde kısıtlamalar getirmişti. Bu bağlamda, Biden yönetiminin Aralık 2024 tarihinde çip sektöründeki ihracat kısıtlamalarına karşılık olarak galyum, germanyum ve antimuan ihracatına sınırlama getirmiştir. Trump yönetimi ise, şubat ayında ilk tarife artışına karşılık olarak tungsten, tellür, bizmut, molibden ve indiyum ihracatını kontrol altına almıştı.
Pekin yönetimi, ABD’nin “karşılıklı tarifeler” kapsamında uyguladığı tarife artışına yanıt olarak, samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarını içeren toplam 7 kategori nadir toprak elementini ihracat kontrol listesine almıştı.
Çin, 17 grup nadir toprak elementinin yaklaşık %90’ını üreterek, bu alandaki küresel hakimiyetini ekonomik bir koza çevirme amacını da net bir şekilde gözler önüne sermiştir.
ABD ile Çin arasındaki gümrük tartışmaları ve ilişkilerde gerginlik
ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan’da, aralarında Çin’in de bulunduğu ticaret ortaklarına ek gümrük vergileri duyurmuştu. Çin’in karşılık vermesiyle, iki ülke arasında tarife restleşmesi başlamış, nihayetinde ABD, Çin’e uyguladığı gümrük tarifesini %145’e kadar çıkarmış, Çin de ABD