Türkiye’de sendikacılık konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan istatistikler, sendikalaşmanın genellikle kamu sektöründe gerçekleştiğini göstermektedir. Kamu işyerlerinde sendikal örgütlenmenin önünde herhangi bir engel bulunmamakta iken, özel sektör işverenleri, sendikal hareketleri engellemek adına çeşitli yöntemler uygulamaktadır. Özel sektördeki sendikal örgütlenmenin önündeki en büyük zorluğu, uzun süreli yetki tespiti süreçleri teşkil etmektedir. Bu süreçler, işverenlerin sendika üyesi işçileri işten çıkarması nedeniyle, sendikanın çoğunluğunu kaybetmesine yol açarak yetki elde edememelerine sebep olmaktadır.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
2024 yılı Temmuz ayı itibarıyla hazırlanan çalışma istatistiklerine göre, özel sektörde toplamda 15,5 milyon sigortalı işçi bulunmaktadır. Bunlardan yalnızca 1 milyon 143 bini sendikalı işçi olarak kaydedilmektedir. Bu, sendikalı işçilerin özel sektördeki toplam işçi sayısına oranının sadece yüzde 7,38 olduğunu göstermektedir. Öte yandan, kamu sektöründe ise 1 milyon 523 bin işçi çalışmakta ve bu işçilerin 1 milyon 192 bini sendikalıdır. Kamudaki sendikalı işçilerin toplam işçi sayısına oranı ise yüzde 78,25 düzeyindedir.
Kamu görevlileri arasında memur sendikalarına üye olma hakkına sahip olanların sayısı 2 milyon 994 bine ulaşırken, bu kişilerin 2 milyon 251 bini sendika üyesidir. Kamu görevlilerindeki sendikalaşma oranı ise yüzde 75,18 olarak belirlenmiştir.
İNŞAAT SEKTÖRÜNDE SENDİKALAŞMA ORANI YÜZDE 3,16
Türkiye genelinde 16 milyon 974 bin sigortalı işçiden sadece 2 milyon 512 bini sendikalıdır. Ülke genelindeki sendikalaşma oranının ise yüzde 14,80 düzeyinde bulunduğu gözlemlenmektedir.
İşçi sendikaları açısından en yüksek sendikalaşma oranı, genel işler sektöründe kaydedilmektedir. Belediye işçilerinin bulunduğu bu sektörde toplam 967 bin işçi çalışmakta ve bunlardan 576 bini sendikalıdır. Bu sektördeki sendikalaşma oranı yüzde 59,59 olarak hesaplanmaktadır.
Genel işler sektörünü takip eden diğer sektörler ise yüzde 36,29 ile sağlık ve sosyal hizmetler, yüzde 33,30 ile enerji, yüzde 31,78 ile banka, finans ve sigorta, yüzde 31,58 ile de savunma ve güvenlik sektörleridir.
En düşük sendikalaşma oranına sahip sektör ise yüzde 3,16 ile inşaat sektörüdür. Bu sektörde görev yapan 1,8 milyon işçiden yalnızca 56 bininin sendika üyesi olduğu belirlenmiştir. Konaklama ve eğlence sektöründeki sendikalaşma oranı yüzde 3,96, ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlarda yüzde 7,38, gemi yapımı ve deniz taşımacılığında ise yüzde 7,90 seviyesindedir.
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KAPSAMA ORANI YÜZDE 14,51
Çalışma istatistikleri, sendikalı işçilerin büyük bir kısmının toplu iş sözleşmesi (TİS) kapsamına girdiğini göstermektedir. Mevcut TİS kapsamındaki işçi sayısı 2 milyon 463 bin 58 kişiye ulaşmakta olup, bu sayı TİS kapsamındaki işçilerin toplam işçi sayısına oranının yüzde 14,51 olduğunu belirtmektedir.
