İnsan vücudu, hayret verici bir biyolojik denge üzerinde faaliyet gösteriyor. Stresli anlarda vücudu korumakla görevli olan kortizol hormonu, bu dengenin önemli bir parçasını oluşturuyor. Stresle başa çıkabilmemizi sağlayan bu hormon ilişkisi oldukça dikkat çekici. Ancak, yüksek kortizol seviyelerine uzun süre maruz kalmanın sonuçları üzerinde durulması gereken önemli bir noktadır.
Kortizol, aslında vücudumuz için faydalı bir hormon olarak bilinir. Stres altında, sistemimizin dengede kalmasını sağlamak ve bu stresin sağlığımıza olumsuz etkilerini minimuma indirmek için önemli bir rol oynar. Böbrek üst bezleri tarafından üretilen bu hormon, stresli dönemlerde seviyesini artırır. Ancak, bu seviyelerin uzun bir süre yüksek kalması vücudumuza zarar verebilir. Nitekim her şeyin fazlasının zarar olduğunu unutmamak gerekir.
Stres başladığı anda böbrek üstü bezlerinden salgılanmaya başlayan kortizol, kan şekerini artırmakla kalmaz; aynı zamanda stresin dengelenmesine, uyku düzeninin sürdürülmesine, metabolizma hızının korunmasına ve kan basıncının yükseltilmesine yardımcı olur. Ancak, bağışıklık sistemini baskılaması da bu hormonun etkileri arasında yer almaktadır. Bağışıklık sistemimizin sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için güçlü bir bağışıklığa ihtiyacımız var ve kortizolün bu süreçte tek etkisi bağışıklık sistemini baskılamak değildir.
Uzun süre yüksek kortizol seviyelerine maruz kalmanın etkilerinden biri de tansiyondur. Bunun yanı sıra, doku zedelenmesi durumunda iyileşme sürecinin uzamasına yol açabilir. Yüksek kortizol seviyeleri, kas kaybına da neden olabilir; bu durum özellikle profesyonel sporcular için büyük bir sorun teşkil eder. Halsizlik ve zayıf kaslar, spor yaşamını olumsuz etkileyebilir.
Yüksek kortizol, cilt üzerinde de olumsuz etkilere sebep olabilir. Bu hormonun yüksek seviyeleri, ani akne patlamalarına, morlukların veya kızarıklıkların oluşumuna yol açabilir. Ayrıca, kan şekeri dengesini bozması, aniden kilo almaya neden olabilir. Özellikle karın ve yüz bölgesindeki yağlanma, yüksek kortizol ile ilişkilendirilmektedir. Stresli dönemlerde kortizolün fazla salgılandığı düşünüldüğünde, bu durum bizi daha sinirli ve kaygılı bir birey haline getirebilir.
Ayrıca, yüksek kortizol uyku kalitemizi etkiler. Uykuya dalmayı zorlaştırabilir ve geceleri sebepsiz yere uyanmalar yaşatabilir. Halsizlik, uykusuzluk ve yorgunluk, sosyal hayatımız üzerinde olumsuz bir etki yaratabilir. Yükselmiş kortizol seviyeleri genellikle yoğun stresli yaşam biçimleri, depresyon, anksiyete ile başa çıkma çabaları ya da aşırı alkol tüketimi gibi etkenlerle ilişkilidir. Bunun yanı sıra, Cushing sendromu da yüksek kortizol seviyelerine neden olabilen bir durumdur. Bu tür belirtiler yaşanıyorsa, uygun testler yaptırarak bir uzmandan destek
