Hayatımızın birçok yönüne entegre olan ve hızla gelişim gösteren yapay zeka, spor dünyasında, özellikle futbol gibi branşlarda etkisini artırmaya devam ediyor. Son zamanlarda yaşanan gelişmeler, özellikle müsabakalarda görev alan hakemler arasında kaygılara yol açtı.
YAPAY ZEKANIN SPORA KATKISI BÜYÜK
Özellikle kritik ve yüksek tempolu maçlarda hakemlerin aldığı bazı kararlar, tartışmalara neden olarak turnuvaların seyrini değiştirebiliyor. Yapay zeka, gol çizgisi teknolojisinden video yardımcı hakem (VAR) sistemine kadar hakem kararlarını etkileyen unsurlardan biri haline geldi. Bu alandaki gelişmeler, yalnızca futbol ile sınırlı kalmayıp, 2000’li yıllarda teniste uygulamaya konulan Hawk-Eye teknolojisi sayesinde bu teknoloji bugün birçok turnuvada çizgi hakemlerinin yerine kullanılıyor. Basketbol gibi diğer branşlarda da yapay zeka destekli kameralar, topun saha dışına çıkıp çıkmadığını tespit etmek ve oyuncu hareketlerini takip etmek amacıyla devreye giriyor.
2009 yılında Thierry Henry’nin elle oynadığı pozisyonun hakemler tarafından gözden kaçması, Fransa’nın İrlanda’yı eleyerek 2010 Dünya Kupası’na katılmasına sebep oldu. Bu olay, video teknolojisinin karar alma süreçlerindeki önemini gözler önüne serdi. 2022 FIFA Dünya Kupası’nda uygulamaya alınan yarı otomatik ofsayt teknolojisi (SAOT), yapay zeka destekli sistemler ile ofsayt kararlarının daha hızlı ve kesin bir şekilde verilmesini sağladı.
“HAKEM SEVİYESİNDE DEĞİL”
Yapay zeka alanındaki çalışmalarıyla bilinen Virginia Lynchburg Üniversitesi Profesörü John Eric Goff, yapay zekanın henüz sahada bir hakem düzeyinde olmadığını, oyuncuların yüz ifadelerini veya el hareketlerini değerlendirip karar verebilecek seviyede bulunmadığını ifade etti. Goff, yapay zekanın nesnel kararlar alabilme yeteneğinin güçlü olduğunu ancak duygusal durumları algılamada yetersiz kaldığını vurguladı.
Goff, bir futbol maçındaki kırmızı veya sarı kart gerektiren pozisyonların değerlendirilmesinin genellikle insan hakemlerin insiyatifine bırakıldığını belirtti. Algoritmaların, yüz ifadelerini veya el hareketlerini analiz etme konularında yeterince gelişmemiş olduğunu dile getirdi.
Ayrıca, taraftarların hâlâ VAR gibi yapay zeka destekli teknolojilere alışmada güçlük yaşadığını ve bu sistemlere tam anlamıyla güvenmediklerini kaydeden Goff, adaptasyonun zaman alabileceğini ifade etti.
Mevcut durumda taraftarların, sadece bir robotun hakemlik yapacağına inanmadıkları bilgisini veren Goff, ancak uzun vadede bazı kararların insan hakemler yerine yapay zeka tarafından verileceği gerçeğiyle yüzleşmek zorunda kalabileceklerini belirtti.
Goff, Video Yardımcı Hakem (VAR) teknolojisinin yeterli ölçüde hassas hale gelmesi durumunda yapay zekanın daha doğru sonuçlar itibariyle daha az tartışma yaratacağını ve bu kararların daha kolay kabul edileceğini vurguladı.
Virginia Lynchburg Üniversitesi Profesörü John Eric Goff
YAPAY ZEKANIN ROLÜ NEDİR?
Etik açıdan bakıldığında, en büyük kaygının yapay zekanın insanların işlerine el koyma riski olduğunu ifade eden Goff, “Spor dünyasında insan hakemlerin varlığını sürdürmesini umuyoruz. Fakat dijitalleşmeyle birlikte, spor oyunlarının sanal ortamda oynanmasının daha caz
