Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) VAR Danışmanı Joao Capela, HT Spor’a verdiği özel mülakatta önemli bilgiler paylaştı. Capela, yarı otomatik ofsayıt sisteminin işleyişini ve VAR uygulamalarında izleme sürelerinin neden uzun olduğunu detaylandırdı.
Türkiye’deki hayatım oldukça düzenli ve rahat geçiyor. Havalimanına indim ve direkt buraya geldim. Profesyonel bir ortamda çalışmanın tadını çıkarıyorum. Türkiye’de futbol atmosferi, Portekiz ve Yunanistan’daki kadar rekabetçi bir yapıda. VAR danışmanı olarak hakemlere destek verdiğimi düşünüyorum. Burada hedefimiz, VAR sürecinin en sağlıklı şekilde işleyerek nihai karara ulaşması için tüm protokollere uygun hareket etmektir. Hakem VAR ekranına çağrıldığında, verilen kararın ne denli belirgin şekilde gösterileceği de büyük önem taşıyor.
İletişimimizin tamamını şeffaf bir biçimde yürütüyoruz. Hakemle VAR arasındaki tüm diyaloglar canlı olarak yayınlanıyor. VAR hakemi, hakemi ekrana çağırdığında konuşma yetkisi görüntülere aittir; kendi yorumları yerine görüntüleri referans alarak açıklama yapmalıdır. VAR ekranında her zaman görüntüler ön plandadır. VAR hakemi, “bence, bana göre” gibi ifadeler kullanamaz. Karar süreçlerinde tutarlılığı sağlamak önceliğimiz. Gri alanları en az seviyeye indirgemek için çaba göstermeliyiz ve her durumu kanıt ve gerçeklik temelinde ele almalıyız.
– Türkiye’de pozisyonların VAR’da izleme süresi uzun mu?
Bu konu yalnızca Türkiye’ye özgü değil, tüm büyük liglerde tartışmalara yol açıyor. En önemli unsur, kararın doğruluğudur. Uzun süreli bir doğrulama, yanlış bir karara tercih edilir. Türkiye’de bu süreçlerin uzun olduğu kanaatinde değilim; birçok kişi yalnızca birkaç uzun süreye dikkat ediyor. Bununla birlikte, istatistiksel olarak sürecin takibi düzenli bir şekilde yapılıyor. Diğer ülkelerde de benzer sorunlar yaşanıyor fakat Türkiye’de harcanan süre, çoğu durumda 3-4 pozizyon dışında diğer ülkelerden daha kısa.
– Yarı Otomatik Ofsayt Sistemi nasıl çalışıyor?
Bu teknoloji ile Yunanistan ve Portekiz’de tanışmamıştım; Türkiye’ye geldiğimde yakından keşfetme fırsatım oldu. Yüksek maliyetli, güvenilir ve etkili bir sistem. Bizimle birlikte gelen hakemler, kendi ülkelerinde bunu kullanmıyor. Maçtan önce sahanın, topun ve oyuncuların kalibrasyonunu yapıyoruz. Oyuncular birbirine çok yakınsa sistem tanımlama yapamaz. Üç boyutlu ve iki boyutlu çizgi yöntemleri kullanılmakta.
– Ofsayt animasyonu ekrana neden geç geliyor?
Burada iki ayrı tanım söz konusu; biri sistemin animasyon üretmek için harcadığı süre, diğeri ise bu animasyonun yayıncı kuruluşa ulaştırılmasıdır ve o anda maç devam ediyor olabilir. Oyunun durduğu anlarda, maçın yönetmeni doğru zamanda animasyonu ekrana getirmeyi tercih ediyor olabilir.
– Yarı Otomatik Ofsayt Sistemi hangi durumlarda çalışmaz?
Her stadyumun alanı değişiklik göstermekte. Bir önceki haftada fotoğraf çekimi yapılıp kalibrasyon ayarları gerçekleştiriliyor. Ertesi hafta çizgiler yeniden çizildiğinde küçük bir boyut farkı oluşabiliyor ve bu da tüm kalibrasyonu olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, karlı hava koşulları ve yüksek ışık, sistemi olumsuz etkileyebilir. Kameraların senkronizasyonu, sistemin çalışabilmesi için kritik bir rol oynamaktadır.
