Son yıllarda Türkiye’nin teknoloji sektörü, e-ticaret, oyun ve diğer yenilikçi alanlarda önemli bir büyüme kaydederken, bu başarıların büyük bir kısmı yabancı sermayeye devredilmeye başlandı. 6 Mayıs 2025 tarihinde açıklanan iki büyük satın alma, bu sürecin devam ettiğini gösterdi: Türkiye’deki önde gelen e-ticaret platformu N11, Abu Dabi merkezli DMSF Holding’e satıldı; Trendyol’un hızlı teslimat servisi Trendyol GO ise ABD merkezli Uber tarafından alındı. Oyuncu piyasasında da benzer bir eğilim gözlemleniyor. Örneğin, Peak Games’in 2020 yılında Zynga’ya 1.8 milyar dolara, Rollic’in ise 168 milyon dolara aynı firmaya satışı, yabancılaşma eğiliminin yalnızca e-ticaretle sınırlı olmadığını ortaya koyuyor. Hepsiburada’nın Kazakistan merkezli Kaspi.kz’ye, Trendyol’un ise Çinli Alibaba’ya satılmasıyla Türkiye’nin teknoloji sektörünün neredeyse tamamı yabancı yatırımcıların kontrolüne geçmiş durumda. Bu durum, yerli girişimlerin küresel devlerle rekabet ederken karşılaştıkları zorlukları ve Türkiye’nin teknoloji ekosisteminin geleceği hakkında soru işaretlerini gündeme getiriyor.
HEPSİ YABANCI OLDU!
Türkiye’nin e-ticaret ve oyun sektörlerinde yabancılaşma, son zamanlarda hızla ilerliyor. Bu konuyla ilgili dikkat çeken örnekler arasında:
Bu devralmalar, Türkiye’nin teknoloji sektörünün neredeyse tamamen yabancı sermaye kontrolüne geçtiğini göstermekte. 2024 yılında e-ticaret hacminin 3 trilyon 162 milyar TL’ye ulaşacağı öngörülürken, bu pazarın tamamen yabancıların eline geçmesi, ekonomik ve stratejik tartışmalara yol açıyor.
E-TİCARETTE DIŞ KAYNAKLARLA BÜYÜME
2013 yılında Doğuş Grubu ve Güney Koreli SK Group ortaklığıyla kurulan N11, kısa sürede Türkiye e-ticaret pazarında kendine sağlam bir yer edindi. 2023’te Getir tarafından alınan platform, sonrasında Getir’in ana yatırımcısı Mubadala aracılığıyla 2024’te Borançılı Teknoloji’ye devredilmişti. Ancak 6 Mayıs 2025’te Rekabet Kurumu’nun onayıyla N11’in tüm hisseleri Abu Dabi merkezli DMSF Holding’e geçti.
DMSF Holding, perakende, lojistik ve gayrimenkul alanlarında faaliyet gösteren bir yatırım kuruluşudur. N11’in devri, bu şirketin Türkiye pazarına giriş stratejisinin bir parçası olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, DMSF’nin N11’in kullanıcı tabanını koruyarak, lojistik ve yapay zeka destekli kişiselleştirme yatırımları yapmasını bekliyor. Ancak bu durum, Türkiye’deki büyük e-ticaret platformlarının tamamen yabancı sermayeye geçişini simgeler bir dönüm noktası olarak kaydediliyor.
2010 yılında moda odaklı bir girişim olarak yola çıkan Trendyol, kısa sürede Türkiye’nin en büyük e-ticaret oyuncularından biri haline geldi. 2021 yılında Alibaba’dan aldığı 1.5 milyar dolarlık yatırım sonrasında %86.5 hissesini bu şirkete devretmesiyle zaten yabancı sermaye kontrolündeydi. 6 Mayıs 2025’te yapılan anlaşmayla, Trendyol GO’nun çoğunluk hisseleri yaklaşık 700 milyon dolar karşılığında Uber’e geçti.
Uber, bu satın almayla Türkiye’deki hızlı teslimat ve lojistik pazarında lider olmayı hedefliyor. Trendyol GO’nun yerel bilgi birikimi ve geniş teslimat ağı, Uber’in büyüme çabalarını hızlandırabilir. Ancak, bu durum yerli hızlı teslimat hizmetlerinin de yabancılaşmasını beraberinde getiriyor.
