ABD Başkanı Donald Trump’ın Filistinlilerin Gazze’den zorla göç ettirilerek çeşitli ülkelere veya “büyük bir bölgeye” yerleştirilmesini öngören planını açıklaması, uluslararası alanda büyük bir yankı uyandırdı. Bu öneri, İsrail’de çoğunlukla memnuniyetle karşılanırken, Türkiye ve Arap ülkeleri dahil olmak üzere pek çok yerde sert tepkilere yol açtı.
Arap ülkelerinden tepkiler
Suudi Arabistan, Trump’ın planına karşı ilk resmi tepkilerden birini verdi. Suudi Dışişleri Bakanlığı, Filistin devletinin kurulmasına yönelik duruşlarının “sarsılmaz ve değişmez” olduğuna dikkat çekti. Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın bu konudaki tutumu ise gayet açık bir şekilde ifade edildi.
Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli, ülkesi adına Filistin meselesine dair tutumlarının değişmediğini belirtti. Medbuli, Gazze’nin yeniden inşasının önemine vurgu yaptı ve bu konuda Mısır’ın destek sağlayacağını söyledi.
Mısır Dışişleri Bakanı Badr Abdel Aty, Trump’ın Gazze üzerindeki “ABD kontrolü” önerisine yanıt vererek, Filistin Yönetimi’nin burada kontrolü ele almasının önemine dikkat çekti. Ayrıca, Mısır’ın bu yönetimi desteklemesi gerektiğini ifade etti.
Abdel Aty, Mısır’ın Gazze’ye insani yardımların hızlandırılması ve Filistinlilerin topraklarından ayrılmaksızın bölgede kalmalarını sağlayacak projelere devam etmesi gerektiğini vurguladı. Filistin halkının meşru haklarının korunması gerektiği vurgulanarak, çözümün iki devletli yapı üzerinden şekillenmesi gerektiği belirtildi.
Mısır’daki tepkiler ve insan hakları örgütlerinin görüşleri
Mısır Gazeteciler Sendikası, Trump’ın açıklamalarını sert dille eleştirdi. Sendika, açıklamalarının “bölgeyi emperyalizmin karanlık dönemlerine geri götürdüğünü” belirtti. Yayımlanan bildiride, Trump’ın ifadelerinin yalnızca Filistin meselesini tasfiye etme girişimi olmadığı, aynı zamanda ABD’nin yeni yönetiminin sömürgeci eğilimlerini yansıttığı ifade edildi.
Sendika, Trump’ın dilinin geçmişteki emperyalist söylemlerle benzerlik taşıdığını ve bu durumun yalnızca Filistinlileri değil, bölgedeki tüm Arap devletlerini tehdit ettiğini kaydetti. Ayrıca, Trump’ın Filistinlileri zorla göç ettirme fikrinin, ABD’nin daha önce Grönland’ı satın almak istemesi gibi geçmişteki olaylarla paralel bir içerik taşıdığını vurguladı.
ABD’deki tepkiler
ABD’de Demokrat Parti’den Kongre Üyesi Rashida Tlaib, Trump’ın açıklamalarını “ırkçı ve faşist bir söylem” olarak nitelendirdi. Tlaib, “Filistinliler hiçbir yere gitmiyor!” diyerek Demokrat Parti’nin bu tür politikaları açıkça reddetmesi ve iki devletli çözüme destek vermesi gerektiğini ifade etti.
Demokrat Senatör Chris Van Hollen, Trump’ın önerisini “başka bir ad altında etnik temizlik” olarak değerlendirirken, uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirtti. Kongre’nin bu “tehlikeli ve pervasız planı” reddetmesi gerektiğini vurguladı.
Demokrat Senatör Chris Murphy, sosyal medya platformu X’te, Trump’ın açıklamalarını “delilik” olarak nitelendirerek, bu durumun Orta Doğu’da büyük bir çatışmaya yol açma tehlikesine işaret ettiğini belirtti.
Başka bir Demokrat Kongre Üyesi Jake Auchincloss, Trump’ın planını “sorumsuz ve saçma” olarak tanımlayarak, açıklamaların İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes sürecini tehdit edebileceğine dikkat çekti.
Washington Strate
