Suriye‘deki 61 yıllık Baas rejimi, 8 Aralık tarihinde muhalif grupların başkent Şam’a giriş yapmasıyla sona erdi. Bu gelişmeyle birlikte, halkın yanı sıra Suriye ekonomisi de rahat bir nefes almaya başladı. Ülkede atılan normalleşme adımlarından en dikkate değer olanı, döviz alım satımına yönelik yasakların kaldırılması oldu.
DÖVİZ SATIŞI SOKAKLARA TAŞINDI
Esad rejimi altında döviz alım-satımı, 7 yıla kadar hapis cezası ve yüksek para cezaları ile cezalandırılıyordu. Yeni yönetim, bu yasakları ve cezaları kaldırarak döviz ticaretine özgürlük tanıdı. Böylece vatandaşlar, sokakta kurdukları tezgahlarda döviz alıp satmaya başladı.
REJİM UNSURLARI MAFYA GİBİ HAREKET EDİYORDU
Buna ek olarak, temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarında da 8 Aralık’tan sonra düşüş gözlemleniyor. Esad rejimi askerlerinin düşük maaşları nedeniyle geçim sıkıntısı çektiği ve bu nedenle mafya benzeri hareketler içine girdiği bildirilmektedir. Esnaf ve halktan haraç toplayarak yaşamlarını sürdürdükleri ifade ediliyor. Rejimin üst kademelerinin, kısıtlanan ithalat yoluyla temel ihtiyaç maddelerinde tekelleşerek halkı sömürdüğü de aktarılıyor. Geçmişte uygulanan yaptırımlar ve devrik rejimin ithalat kısıtlamaları nedeniyle pek çok temel ihtiyaç maddesi karaborsadan temin ediliyordu. Esad rejimi unsurlarının rüşvet ve haraç talepleri, bu maddelerin fiyatlarının sürekli artmasına neden oluyordu. Ancak yeni yönetimin döviz rejimini ve ithalatı serbest bırakması, rüşvet ve haracın azalmasıyla piyasalarda bir canlanma yaşanmasına ve fiyatların düşmesine katkı sağladı.
BANKNOT BALYALARIYLA ALIŞVERİŞ
Şam’da serbest piyasada, 1 Türk lirası yaklaşık 400 Suriye lirası değerindedir. Piyasadaki en yüksek banknot 5000 Suriye lirası olsa da, bu banknotla ancak yarım litrelik su alabilmek mümkündür. Ülkedeki bankalar ve banka kartları kullanılmasına rağmen, kesilen ücretler nedeniyle Suriyelilerin bankalarda para tutmaktan kaçındığı bildiriliyor. Bu durum, alışveriş yapmak istediklerinde sürekli tomarla para taşımalarını zorunlu kılıyor. Küçük ve büyük esnafların yanı sıra işportacılarda bile para sayma makineleri kullanılmaktadır. Dört kişilik bir aile dondurma ya da restoranda yemek yediğinde, masaya çok sayıda banknotla hesap ödemek zorunda kalıyor. Türkiye’deki gibi masalara pos cihazı gelirken, Suriye’de işletmelerde ödemeler için para sayma makineleri getiriliyor. Suriyeliler, Esad rejiminin devrilmesiyle birlikte yeni bir dönemin başladığını, bu durumun ekonomilerine de yansıdığını ve gelecekten umutlu olduklarını dile getiriyorlar.
