Avrupa Birliği (AB) sınırlarına girişte gerekli olan Schengen vizesine yönelik başvurular her yıl artış gösterirken, vize değerlendirme süreçlerinde karşılaşılan problemler de sıkça tartışma konusu olmaya devam ediyor.
Almanya İzmir Başkonsolosu Ralf Schröer, İzmir’de Yaşar Üniversitesi’nde gerçekleştirdiği bir seminerde, “Türk hükümeti ile aldığımız karar doğrultusunda, vize başvurularında öncelik iş insanları ve öğrencilere verilmektedir” ifadelerini kullandı. Meslek sahibi turistlerin ise yoğun başvuru nedeni ile birkaç ay beklemeleri gerekebileceğine dikkat çekti.
Schröer, vize danışmanlığı yapan ticari kuruluşlarla çalışmanın gerekliliğine işaret ederek, bu tür danışmanlık firmalarının vize değerlendirme süreçlerinde herhangi bir olumlu etki sağlamadığını belirtti.
Schröer, yakın bir gelecekte Schengen vizelerinin geçerlilik sürelerini kademeli olarak artıran Cascade Kuralı’nın Türkiye’de daha etkin bir şekilde uygulanabileceğini ifade etti:
“Genellikle ilk vize başvurusunda, tek girişli veya kısa süreli çoklu girişli vize verilir. Ancak vizeyi uygun şekilde kullandığınız takdirde, bir sonraki başvurunuzda daha uzun süreli bir vize alma şansını elde edersiniz. Bu süreç kademeli olarak devam eder; ileride bir yıl, iki yıl hatta beş yıl geçerliliği olan vizelere sahip olabilirsiniz.”
Cascade Kuralı
Bahsedilen kurala adını veren İngilizce “Cascade” kelimesi, “kademeli” anlamına gelmektedir.
Avrupa Komisyonu’nun vize başvuru süreçlerine ilişkin 26 Haziran 2024 tarihli güncellenmiş Vize Kodu El Kitabı’nda, Cascade Kuralı’na da yer verilmektedir.
Söz konusu el kitabı, Schengen ülkelerinin vize başvurularında ortak bir prosedür takip etmelerini ve bu prosedürlerin üye ülkelerce standart bir şekilde uygulanmasını amaçlamaktadır.
2024 yılı el kitabında bu kurala ilişkin bölümde, vize geçerliliğinin kademeli artırılmasıyla ilgili süreç örneklerle açıklanmaktadır.
Eğer bir başvuru sahibi, iki yıl içerisinde üç kez vize almış ve bunları yasalara uygun bir biçimde kullanmışsa, bir sonraki başvurusunda çoklu girişe izin veren ve en az bir yıl geçerliliği olan bir vize alması tavsiye edilmektedir.
Buna ek olarak, eğer başvuru sahibi iki yıl içinde bir yıl geçerliliği olan bir vizeyi yasaya uygun şekilde kullanmışsa, bir sonraki başvuruda iki yıllık vize verilmesi söz konusu olmaktadır.
Benzer şekilde, başvuran kişi üç yıl içerisinde iki yıllık vizesini yasalara uygun şekilde kullanmışsa, bir sonraki başvurusunda beş yıl geçerliliği olan bir vize alması beklenmektedir.
Tüm bu durumlar, başvuran kişinin pasaportunun geçerlilik süresinin, belirtilen zaman dilimlerinde vize vermeye izin vermesi halinde geçerli olmaktadır.
El kitabında bazı örnek vakalar üzerinden Cascade Kuralı’nın nasıl işleyeceği detaylandırılmıştır.
Örneğin, bir Tunus vatandaşı son iki yılda Schengen bölgesine üç kez giriş yapmış olsun. Bu ziyaretlerini Belçika, İspanya ve İtalya temsilciliklerinden alınan tek girişli vizelerle gerçekleştirmişse, dört yıl geçerliliği olan pasaportu ile Çekya’ya vize başvurusu yaptığında, Çek makamlarının ona çoklu giriş ve bir yıl geçerliliği olan vize vermesi beklenmektedir.
Belgede her başvurunun kendi şartlarıyla değerlendirileceği de göz önünde bulundurulmuş, böylelikle Cascade Kuralı’nın istisnalarının olabileceği gerçeği vurgulanmıştır.
Eğer vize geçerliliğinin kısa tutulmasını gerektiren bir makul şüphe mevcutsa, belirtilen süreden daha kısa geçerliliğe sahip vizeler
