Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Bölümü’nde görevli Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, Ege Denizi’nde yer alan Santorini Adası’nın krater kısmındaki genişlemenin, yanardağlarda patlamaya yol açacağına dair bir gösterge oluşturmadığını ifade etti. Kutoğlu, “Santorini’deki depremlerin İstanbul veya Ege Bölgesi’nde karada bulunan fay hatlarımız üzerinde etkisi söz konusu değildir.” dedi.
Yaklaşık üç yıl önce geliştirdikleri yazılım ile radar uydu verilerini kullanarak yeryüzünde meydana gelen olaylar ve yapılardaki değişiklikleri izleyen Kutoğlu ve ekibi, bina deformasyonları, buzul ve kar kütlelerindeki değişimler, zemin deformasyonları ile barajlardaki su seviyelerindeki değişiklikleri tespit eden pek çok çalışmaya imza attı.
Santorini Adası’nda 2014 yılından bu yana süregelen değişimleri inceleyen ekip, son zamanlarda yanardağın merkezinde bir genişleme olduğunu belirledi.
Kutoğlu, gazetecilere yaptığı açıklamada radar uydu verileri yoluyla adanın krater kısmında incelemeler gerçekleştirdiklerini söyledi.
Bu incelemeler sonucunda bazı değişliklerin gözlemlendiğini aktaran Kutoğlu, “Analizlerimizde adanın krater bölümünde bir şişkinlik ve genişlemenin söz konusu olduğunu görmekteyiz. Bu durum, basınç artışına işaret eder. Ancak yanardağlarda zaman zaman basınç artışları gözlemlenebilir ve her zaman patlama ile sonuçlanacağı anlamına gelmez. Bazı durumlarda basınç kendiliğinden düşüp eski haline dönebilir. Santorini’nin antik dönemlerde ciddi patlamalar yaşadığını ve adanın yapısının da volkanik kökenli olduğunu biliyoruz.” dedi.
Kutoğlu, İtalya, İzlanda ve Avustralya kıyılarında daha aktif yanardağların bulunduğuna dikkat çekerek, “Santorini’nin patlayıp patlamayacağını kestiremiyorum, ancak böyle bir durum yaşandığında, size bahsettiğim bölgelerde gerçekleşen hasarların daha üstünde bir zarara yol açacağını düşünmüyorum.” şeklinde değerlendirdi. Tsunami konusunda Avrupa Tsunami Araştırma Grubu’nun internet üzerinde paylaştığı interaktif haritaya atıfta bulunan Kutoğlu, 10 bin yıllık veriler ışığında kıyılarda meydana gelebilecek maksimum tsunami yüksekliğinin en fazla İzmir Körfezi’nde 5 metre civarında olduğunu belirtti.
Bodrum ve Muğla bölgesinde de 3 metreye varan tsunamilerin görülebileceğini dile getiren Kutoğlu, “Ancak bu, çok geniş zaman diliminde olabilecek bir olay. 8 büyüklüğünde bir depremin meydana gelmesi durumunda böyle bir durumla karşılaşabiliriz. Helenik yay olarak adlandırılan kıyametin Yunanistan’dan başlayıp Akdeniz altında uzanan bölgesinde 8 ve üzeri büyüklükte bir deprem vuku bulabilir. Böyle bir depremin arkasından sahillerde 3 ile 5 metre arasında tsunamiler söz konusu olabilir. Bu ölçekteki bir tsunami, düşük kodlu ve eğimi az olan kıyılarda, belki de 1 kilometre kadar suyun içeri girmesine yol açabilir. Uzak Doğu’daki gibi 20-30 metrelik tsunamilerle karşılaşma olasılığımız ise oldukça düşüktür. Ayrıca Santorini depremlerinin İstanbul veya Ege Bölgesi’ndeki karasal faylar üzerinde etkisi yoktur.” diye ekledi.
