Binek araçlara yönelik Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranlarında değişiklik yapılmasına ilişkin yasa teklifi, otomotiv sektörü için gündemin en önemli maddelerinden biri haline geldi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) sunulan öneride en düşük ÖTV oranının yüzde 80 olarak belirlenmesi, araç fiyatlarının bu değişiklikten nasıl etkileneceği konusunda çeşitli spekülasyonlara yol açtı.
Hatırlanacağı üzere, ÖTV sistemine matrah, yani vergiye tabi tutarların 2017 yılında dahil edilmesiyle birlikte, vergisiz araç fiyatlarının bir yansıması olarak matrahlar, silindir hacimleriyle beraber doğrudan araçların ÖTV oranlarını belirlemeye başladı.
Döviz kurlarındaki artışlar, araç fiyatlarını etkileyerek, fiyatı artan araçların da daha yüksek ÖTV dilimlerine geçmesine sebep oldu. Yapılan matrah güncellemeleri, ÖTV oranı artan araçların yeniden düşük ÖTV dilimlerine dönmesine olanak sağlarken, en son Kasım 2022’de yapılan güncelleme neticesinde alt dilimlerde hiç aracın kalmaması durumu ortaya çıktı.
Bu gelişmeyle birlikte, bayi satış fiyatı 600 bin TL’nin üzerinde olan tüm araçlar yüzde 80 ÖTV dilimine girmiş oldu.
YÜZDE 80 ÖTV’NİN ALTINDA MODEL KALMADI
Gelinen noktada, Türkiye’de satılan içten yanmalı motorlara sahip tüm araçlar yüzde 80 ve üzerindeki ÖTV dilimlerinde yer alıyor.
Son 18 ayda, yüzde 45, 50, 60 ve 70 ÖTV dilimlerinde hiçbir araç bulunmaması, yasa teklifinde belirtilen en düşük ÖTV oranının yüzde 80 olarak belirlenmesinin, fiili durumu resmi hale getireceği düşüncesini doğurdu.
Uzun zamandır sektörde ve tüketici tarafında talep edilen matrah güncellemesinin anlamını da kaybettiği görülüyor. Çünkü, yüzde 45, 50, 60 ve 70 ÖTV dilimlerinin tarihe geçmek üzere olması, yapılacak bir matrah güncellemesinin araçların ÖTV oranını etkilemeyeceğine ve fiyatlarda düşüşe sebep olmayacağı gözler önüne seriliyor.
HİBRİTLERDE TABLO DEĞİŞTİ Mİ?
Teklifin maddeleri arasında, “elektrik motoru da olanlardan elektrikli motor gücü 50 kW’ı geçip motor silindir hacmi 1800 cm³’ü geçmeyenler” kategorisindeki hibrit araçların ÖTV oranının yüzde 80 olarak belirlendiği yer alıyor.
Diğer yandan, “elektrik motoru da olanlardan elektrikli motor gücü 100 kW’ı geçip motor silindir hacmi 2500 cm³’ü geçmeyenler” grubundaki daha büyük motorlu hibrit araçların ÖTV oranının ise teklifte yüzde 150 olarak belirlendiği dikkat çekiyor.
Her ne kadar bu iki düzenleme hibrit araçlarda vergi artışı olarak yorumlansa da, Türkiye’de bu iki kategoriyi kapsayan hibrit araçların mevcut ÖTV oranlarının zaten söz konusu öneride belirtildiği gibi uygulandığı belirtiliyor. Bununla birlikte, “elektrikli motor gücü 100 kW’ı geçip, motor silindir hacmi 2000 cm³-2500 cm³ arasında olanlar” grubundaki ve matrah değeri 170 bin TL’yi aşmayan hibrit araçların ise mevcut ÖTV oranı yüzde 130 olarak uygulanmaktaydı. Ancak, yasa teklifinde bu kategoriye yönelik bir madde bulunmuyor.
Bu durum, bu grup hibrit araçların yeni dönemde “motor silindir hacmi 2500 cm³’ü geçmeyenler” olarak değerlendirilip, ÖTV oranının yüzde 150’ye yükselebileceği yönündeki görüşleri pekiştiriyor.