CDC, yani ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin verilerine göre, son 35 yıl içinde otizm tanısı konulan çocuk sayısında kayda değer bir artış gerçekleşti. Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Afshin Dezhakam, bu durumun özellikle erkek çocukları için kızlara oranla dört kat daha fazla görüldüğünü belirtti. Dr. Dezhakam, otizm farkındalığının artması ve ailelerin sağlık hizmetlerine daha sık başvurmasıyla artışın ilişkilendirilebileceğini dile getirdi. Ayrıca günümüzde otizm genetiği üzerine yapılan araştırmaların hız kazandığını, kromozom anormallikleri ve genetik bağlantılar üzerinde yoğun çalışmalar yapıldığını ifade etti.
Uzm. Dr. Dezhakam, otizm prevalansının 1985 yılından bu yana yüzde 50 oranında arttığını vurguladı. 1985 yılında 2.500 çocuktan birinde görülen otizm spektrum bozukluğunun, günümüzde her 44 çocuktan birinde tespit edildiğini açıkladı. Bu verilerin, 2021 yılına ait Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) istatistiklerini temsil ettiğini belirtti.
Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların sosyal etkileşimde karşılaştıkları zorlukların, ebeveynlerin ayırdıkları kaliteli zaman ile etkileşimlerini olumsuz yönde etkileyebileceğini kaydeden Dr. Dezhakam, ebeveynlerin çocuklarının sosyal alandaki eksikliklerini gidermeye yönelik önemli çabalar içinde bulunduklarını ifade etti. Çocuklarıyla günün büyük kısmını geçiren ebeveynler, bu süreçte çocuklarının iletişim yeteneklerinin gelişimi için fırsatlar yaratmada aktif bir rol oynuyor. Ailenin otizmle mücadeledeki önemi büyük. Çocuğa sağlanan eğitim ve uygulanan yöntemlerin sürekli desteklenmesi, elde edilen yeteneklerin gelişimine katkı sağlamak için gereklidir. Eğitimcilerin okulda uyguladığı yöntemler, aileler tarafından dışarıda, evde ve sosyalleşme alanlarında devam ettirilmelidir. Bu bağlamda, otizm konusunda çocuk ve aile eğitiminin temeli büyük bir önem taşımaktadır.
“TEKRARLAYICI HAREKETLER OTİZM BELİRTİSİ OLABİLİR”
Otizm teşhisinde, uluslararası düzeyde kabul edilen DSM kriterlerinin dikkate alındığını ifade eden Dr. Dezhakam, sosyal iletişim ve etkileşimdeki yetersizlik, toplumsal ve duygusal tepkilerde eksiklik, sözel olmayan iletişimde zayıflık ve ilişkileri sürdürmedeki güçlüklerin yanına tekrarlayıcı davranışlar, kısıtlı ilgi ve hareket biçimlerinin de teşhiste önemli kriterler olduğunu belirtti. Özellikle, stereotipik ve tekrarlayıcı motor aktiviteler, sabit bir rutine bağlılık ve dar ilgi alanlarının, erken gelişim aşamalarında belirlendiğinde sosyal etkileşimde zorluk oluşturmada önemli bir rol oynayabileceğini kaydetti.
“D VİTAMİNİ YÜKSEK ÇOCUKLARDA BELİRTLİLER AZALIYOR”
Otizmli çocuklar üzerinde yapılan çalışmalarda belirgin bir vitamin eksikliği gözlemlenmediğini belirten Dr. Dezhakam, bu nedenle multivitaminlerin otizm üzerindeki etkilerinin bilimsel olarak kanıtlanmadığını vurguladı. Ancak vitamin eksikliklerinin genel sağlık yararları olabilir. Omega-3 yağ asidinin, sinir iletimi süreçlerinde önemli bir bileşen olduğunu, ayrıca inflamasyonu engelleyici özellikler taşıdığını dile getirdi. Bu etkilerin otizm spektrumundaki çocuklarda fayda sağlayabileceğini ifade etti. Bununla birlikte, otizmin diğer semptomları üzerinde etkisinin bulunmadığını belirtti. Araştırmalar, D vitamini seviyeleri yüksek olan çocuklarda temeldeki otizm belirtilerinin azaldığını göstermektedir.
