Menenjit, beyin ve omuriliği saran zarların (meninkslerin) iltihaplanması olarak tanımlanmaktadır. En yaygın nedenleri arasında bakteri, virüs, nadiren de mantar ve parazit yer almaktadır. İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Sütçü, bu hastalıkla ilgili olarak, “Menenjit bulaşıcı bir hastalık olabilir. Bakteriyel ve viral menenjit, öksürük, hapşırık, yakın temas veya ortak eşyaların kullanımı yoluyla bulaşma riski taşır. Bebekler, küçük çocuklar, bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler ve yaşlılar, menenjit açısından yüksek risk grubunu oluşturur. Her yaş grubunda bu hastalıkla karşılaşmak mümkün olsa da, 5 yaş altındaki çocuklar, ergenler ve yaşlılar daha fazla risk altındadır,” şeklinde uyarıda bulundu. Ayrıca “Bakteriyel menenjit,” en tehlikeli türü olup acil tedavi gerektirdiği vurgulanıyor.
VAKA ARTIŞLARININ NEDENİ
Türkiye ve dünya genelinde menenjit vakalarının yıllar içinde değişiklik gösterdiği görülmektedir. Aşılamanın artmasıyla bazı türlerde gözle görülür bir azalma yaşanırken, dönemsel salgınlar ve aşı kapsamı dışında kalan menenjit türleri nedeniyle vakaların arttığı bildirilmektedir. Son yıllarda özellikle belirli bölgelerdeki vaka artışları dikkat çekmektedir. Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, aşılamanın yoğun olduğu yıllarda menenjit vakalarında azalma gözlemlenmiştir. Prof. Dr. Sütçü’nün açıklamalarına göre, “Son aylarda Kocaeli ve Sakarya’da vaka artışları bildirilmiş, İstanbul’da ise birkaç vaka tespit edilmiştir. Bu vakalar, ‘N. meningitidis’ adlı bakteriden kaynaklanmaktadır. Etkenin aşısı mevcut olsa da, Sağlık Bakanlığı tarafından rutin aşı programında yer almadığı için bu aşı ‘özel aşı’ kapsamında uygulanmaktadır.”
AŞILARIN KORUYUCULUK ORANLARI
Menenjit vakalarının en sık görüldüğü yaş grubu 5 yaş altındaki çocuklar ve 15-24 yaş arasındaki gençlerdir. Erkeklerde bu hastalığın görülme oranı daha fazladır. Menenjit vakalarının kış ve ilkbahar mevsimlerinde daha sık yaşandığı belirtilmektedir. Farklı bakteri türlerine karşı (Meningokok, Pnömokok, Hib) aşılar mevcut olup, bu aşıların koruyuculuğu yaklaşık %95’tir. Ancak tüm menenjit türlerine karşı etkili tek bir aşının olmaması önemli bir sorundur. Bu nedenle her bir aşı, belirli bakteri türlerine karşı koruma sağlamaktadır.
EN ÖNEMLİ BELİRTİLERDEN BİRİ ENSEDE SERTLİK
Menenjit belirtileri arasında yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, ense sertliği, bulantı, kusma, ışığa hassasiyet, bilinç değişikliği, havale gibi durumlar yer almaktadır. Bu hastalığın en temel belirtilerinden biri ense sertliği ve ani şekilde başlayan yüksek ateştir. Özellikle çocuklarda sebebi belirlenemeyen ateş ve ense sertliği durumunda acil tıbbi değerlendirme yapılması gerekmektedir. Menenjitli çocuklarda mor-kırmızı döküntü (meningokoksemi) ise kritik bir tehlikeyi işaret edebilir. Ayrıca büyük çocuklarda ateşin yanı sıra belirgin bir susama hissi de önemli bir bulgu olarak değerlendirilmektedir.
SAATLER İÇİNDE ÖLÜMCÜL HALE GELEBİLİR
Prof. Dr. S
