Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2023 yılına ait Dünya Enerji Yatırımları raporunu yayımladı. Bu rapor, 10. kez hazırlandı ve enerji yatırımlarının mevcut durumu ile gelecek öngörüleri hakkında detaylı bilgiler sunuyor.
Yayınlanan rapora göre, küresel enerji yatırımlarının 2024 yılına oranla yüzde 2 artışla 3,3 trilyon dolara ulaşarak yeni bir rekor kırması bekleniyor. Bu artışın, jeopolitik sorunlar ve ekonomik belirsizliklere rağmen gerçekleşmesi dikkat çekiyor.
Toplam enerji yatırımlarının, 2,2 trilyon dolarlık bölümünün yenilenebilir enerji, nükleer enerji, şebekeler, enerji depolama sistemleri ve düşük emisyonlu yakıt projeleri gibi temiz enerji teknolojilerine aktarılması öngörülüyor. Kalan 1,1 trilyon dolarlık yatırım ise fosil yakıt projelerine yönlendirilecek.
Temiz enerji yatırımlarının toplam yatırımlar içinde 3’te 2 oranında yer alması, emisyon azaltma çabalarının yanı sıra sanayi politikalarının etkisini, enerji güvenliği endişelerini ve elektrik tabanlı çözümlerin maliyet rekabetçiliğini de gözler önüne seriyor.
Mevcut yatırım eğilimleri, dünyada yeni bir “elektrik çağının” kapıda olduğunu gösteriyor. Geçmişte fosil yakıtlara yapılan yatırımlar, elektrik üretimi ve altyapı yatırımlarından daha fazlayken, bu yıl elektrik yatırımları fosil yakıtlara yapılan harcamalardan yüzde 50 daha büyük bir pay alacak.
GÜNEŞ ENERJİSİ, EN BÜYÜK YATIRIM KALEMİ OLMAYA DEVAM EDİYOR
Temiz enerji yatırımları arasında güneş enerjisi, 450 milyar dolarla en fazla yatırım yapılan kaynak olarak öne çıkıyor. Son beş yılda güneş enerjisine yapılan yatırımların neredeyse iki katına çıkması bekleniyor.
Nükleer enerji yatırımları da son beş yıl içinde yüzde 50 artış gösterirken, bu yıl bu alanda yapılacak yatırım miktarının 75 milyar doları bulması öngörülüyor.
Temiz enerji teknolojileri arasında şebeke yatırımlarının 400 milyar dolara ulaşacağı hesaplanırken, bu rakam üretim ve elektrifikasyon yatırımlarının gerisinde kalıyor. Bu durum, elektrik güvenliğine ilişkin kaygıları artırıyor.
Elektrik güvenliğinin sağlanabilmesi için şebeke yatırımlarının 2030’ların başına kadar üretim yatırımlarıyla eşit seviyeye gelmesi gerekiyor. Ancak, uzun izin süreçleri ve sınırlı tedarik zincirleri nedeniyle şebeke yatırımları sıkıntılar yaşamaktadır.
KÖMÜR YATIRIMLARINDA ARTIŞ, PETROL YATIRIMLARINDA SALGIN SONRASI İLK DÜŞÜŞ
Çin, enerji yatırımlarında lider konumunu güçlendirmeye devam ediyor. Ülkenin küresel enerji harcamalarındaki payı son 10 yılda yüzde 25’ten yüzde 33’e yükseldi.
Bu artış, güneş, rüzgar, hidroelektrik, nükleer, batarya ve elektrikli araçlar gibi geniş bir teknoloji spektrumundaki yatırımlarla destekleniyor.
Çin ve Hindistan, kömür kapasitesi yatırımlarını sürdürürken, geçen yıl yaklaşık 100 gigavatlık yeni kömür santrali inşasına başlayan Çin’de onaylanan yeni kömür santrali kapasitesi, 2015 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
Kömür yatırımlarının bu yıl 2024’e göre yüzde 4 artması öngörülüyor. Diğer yandan, düşen petrol fiyatları ve talep beklentileri sebebiyle petrol yatırımlarında bu yıl salgından sonraki ilk düş
