Yakın günlerde, Sovyetler Birliği dönemine ait, yaklaşık yarım ton ağırlığında bir uzay aracı kontrolsüz bir biçimde dünyaya düşme riski taşıyor.
1972 yılında fırlatılan Kosmos 482 isimli uzay aracının iniş modülünün Venüs’e ulaşması planlanmıştı. Ancak teknik bir arıza sebebiyle, uzay aracı dünyamızın yörüngesinde kaldı.
Uzmanlar, aracın ne zaman yere düşeceği konusunda kesin bir bilgi paylaşmıyor fakat Mayıs ayının başlarında böyle bir olayın yaşanabileceği öngörülüyor.
BBC Rusça’ya konuşan bir uzman, bu aracın yerleşim alanlarına düşme ihtimali olduğunu belirtti.
Bilim insanları, düşüş riski taşıyan bölgeler arasında Orta Doğu, Orta Asya ve Türkiye’nin de bulunduğu Güneydoğu Avrupa’yı işaret ediyor.
Fırlatılış
Venüs’teki keşif görevine ait olan uzay aracı, 31 Mart 1972 tarihinde Baykonur Uzay Üssü’nden başarıyla fırlatıldı.
Bu araç, Venera 8 uzay programının bir parçası olan iki uzay aracından biriydi. Her iki araç, teknik ekipman ve özellikler açısından benzerlik gösteriyordu.
Gezegenler arası araştırmalarda başarı ihtimalini artırmak amacıyla bu tür ikili fırlatma uygulamaları sıklıkla tercih ediliyordu.
İnsanlı Soyuz görevlerinde kullanılan Molniya-M roketleri, Kosmos 482’nin fırlatılmasında da devreye girdi. Ayrıca, bu aracın daha ağır yükleri daha yüksek irtifalarda tutabilmek amacıyla ek bir fırlatma safhası bulunmaktaydı.
Venera 8 uzay aracı başarılı bir şekilde konumuna ulaştı ve gezegenler arası keşif programının gerekliliklerini yerine getirdi. Ancak yedek araç olan Kosmos 482, roketindeki arıza nedeniyle dünya yörüngesinden çıkamadı.
Teknik hata
Uzay aracının fırlatılmasının ilk üç aşaması planlandığı gibi gerçekleşti ve dünya yörüngesinin eşiğine kadar ulaştı. Gezegene yönelmesi gereken araç, maalesef arızalı güç bloğu sebebiyle yörüngesini kaybetti.
Bunun sonucunda, bu uzay aracına “Kosmos 482” adı verildi. Sovyet yönetimi, döneminde başarılı olamayan fırlatmalarını gizlemek için bu şekilde farklı kod adları kullanmaktaydı.
NASA’nın verilerine göre, uzay aracı dört parçaya ayrıldı; bunlardan ikisi dünya yörüngesinin alt tabakalarında kalırken, diğer ikisi kısa süre içinde atmosferde yanarak yok oldu.
Ancak iniş modülü ve muhtemelen ana motor bloğu yüksek irtifada elips şeklinde bir yörüngeye oturdu. Uzay konularında uzman bir Telegram kanalı yöneticisi olan Georgi Trişkin, titanyum yakıt tanklarının parçalarının birkaç gün içinde New Zealand’a düştüğünü ifade etti.
“Uzay istasyonunun bir kısmı ve roketin dördüncü aşaması bilinen Blok L, elips bir yörüngede kalmaya devam ediyor. En yüksek noktası dünyadan 9800 kilometre, en alçak noktası ise 2010 kilometre yüksekliğinde.”
NASA, düşmesi beklenen iniş modülünün ağırlığını 495 kilogram olarak açıkladı.
Süper güçlü modül
Bir uzay aracının düşüş süreci genellikle atmosferde yanarak yok olursa ya da düşüş kontrol altındaysa fazla bir risk taşımaz. Örneğin, Mir uzay istasyonu kontrollü bir biçimde yörüngesinden çıkartılıp Büyük Okyanus’a düşürülmüştü.
Ancak Kosmos 482’nin düşüşü kontrolsüz bir biçimde gerçekleşebilir. Bu durum, atmosferde parçalanmayacağı ve yanmayacağı ihtimaliyle daha da tehlikeli hale geliyor.
