Önümüzdeki günlerde, Sovyetler Birliği döneminden kalma yaklaşık yarım ton ağırlığında bir uzay aracının, kontrolsüz bir şekilde Dünya’ya düşmesi bekleniyor.
1972 yılında fırlatılması planlanan Kosmos 482 adlı uzay aracının iniş modülünün Venüs’e ulaşması hedeflenmişti, ancak teknik bir aksaklık nedeniyle Dünya’nın yörüngesinde kaldı.
Aracın ne zaman düşeceği kesin olarak bilinmemekle birlikte, bilim insanları bunun Mayıs ayı başlarında gerçekleşmesini tahmin ediyor.
BBC Rusça’ya konuşan bir uzman, Kosmos 482’nin yerleşim alanlarına düşme riski taşıdığını belirtti.
Düşüş riski yüksek bölgeler arasında Orta Doğu, Orta Asya ve Güneydoğu Avrupa’nın yanı sıra Türkiye de bulunuyor.
Fırlatılış
Venüs uzay aracı, 31 Mart 1972 tarihinde Baykonur Uzay Üssü’nden fırlatıldı.
Bu araç, Venera 8 uzay programı çerçevesinde iki adet uzay aracından biri olarak tasarlanmıştı. İki araç da donanım ve özellikler açısından benzerlik gösteriyordu.
Gezegenler arası keşif görevlerinde başarı oranını artırmak amacıyla bu uygulama sıklıkla tercih ediliyordu.
Fırlatma için, insanlı Soyuz görevlerinde kullanılan Molniya-M roketleri tercih edildi. Kosmos 482’nin, daha ağır araçları yüksek irtifalı yörüngelere ulaştırmak amacıyla ek bir fırlatma aşaması bulunuyordu.
Venera 8, fırlatıldıktan dört gün sonra belirtilen konuma ulaştı ve gezegenler arası keşif programını başarılı bir şekilde tamamladı.
Ancak yedek aracın roketinde meydana gelen sorun, onun Dünya’nın yörüngesinden çıkmasına izin vermedi.
Teknik hata
Fırlatma işleminin ilk üç aşaması sorunsuz bir şekilde gerçekleşti ve uzay aracı, Dünya yörüngesinin eşiğine kadar geldi. Ardından, gezegenler arası araştırma istasyonuna yönelmesi gerekiyordu.
Fakat roketteki ek güç bloğu devreye girmedi ve bu nedenle uzay istasyonu, Dünya’nın yörüngesinden çıkamadı.
Bu gelişmeler sonrasında uzay aracına “Kosmos 482” ismi verildi. 1970’li yıllarda Sovyet yönetim, başarısız fırlatmaları gizlemek amacıyla “Kosmos” kod adını kullanıyordu.
NASA’nın verilerine göre, uzay aracı dört parçaya ayrıldı; iki parça yörüngede kalırken, diğer ikisi atmosferde yanarak yok oldu.
Buna rağmen, iniş modülü ve motor bloğu olduğu düşünülen iki parça daha yüksek irtifada elips şeklindeki bir yörüngeye yerleşti.
Uzay konularında içerik üreten popüler Telegram kanalı yöneticisi Georgi Trişkin, “Titanyum yakıt tanklarının parçaları birkaç gün içinde yörüngeden çıkarak Yeni Zelanda’ya düştü,” ifadelerini kullandı.
“İstasyonun bir kısmı ve roketin Blok L adlı dördüncü aşaması elips bir yörüngede kalmaya devam etti.”
Bu parçaların en yüksek irtifası, Dünya’dan 9800 kilometre, en düşük irtifası ise 2010 kilometre olarak kaydedildi. NASA, düşmesi beklenen iniş modülünün ağırlığının 495 kilo olduğunu belirtiyor.
Süper güçlü modül
Bir uzay aracının kontrollü bir düşüşü ya da parçalanıp atmosferde yanması, genellikle büyük bir sorun teşkil etmez.
Örneğin, büyük yörünge istasyonu Mir, kontrol edilerek Dünya’ya gönderilmiş ve enkazı Büyük Okyanus’a düşmüştü.
Ancak Kosmos 482’nin düşüşü herhangi bir kontrol olmadan gerçekleşecek ve bu durum tehlike oluşturuyor. Bunun temel sebebi, mod
