28 Nisan 2025 tarihinde meydana gelen enerji kesintileri, İspanya’nın yanı sıra 3 ülkeyi toplamda yaklaşık 7-8 saat boyunca elektriksiz bıraktı. Bu olay, özellikle İspanya, Fransa ve Portekiz’de geniş etkiler yarattı.
İspanya ve Portekiz elektrik dağıtım şirketleri, bu olağandışı durumu atmosferik bir olayı işaret ederek açıkladılar; ancak bu konuda meteorolojik olarak daha fazla ayrıntı sunmadılar.
“ATMOSFERİK ANİ DEĞİŞİM GİBİ MUĞLAK BİR İFADE GÖREBİLDİK”
Ülkelerin meteoroloji kurumları, bu tür karmaşık olaylar için bilimsel verilere dayanan açıklamalar yapmalılar. Ancak şu an için sadece elektrik dağıtım şirketlerinin, atmosferik ani değişim gibi belirsiz bir terimle durumu ifade ettiği görülüyor.
28 Nisan 2025 tarihinde Türkiye saatiyle 12:05 itibarıyla, Portekiz ve İspanya’nın büyük bir kısmından radar görüntüleri alınamadı ve veri iletimi durdu. Bu saat, enerji kesintisinin başladığı zaman olarak kabul edilebilir.
“ATMOSFER PORTEKİZ’İN AÇIKLARINDA OLDUKÇA HAREKETLİYDİ”
Öğle saatlerinde, atmosferin Atlantik Okyanusu’nun doğusunda, yani Portekiz açıklarında oldukça hareketli bir yapıda olduğu gözlemlendi. Bölgedeki alçak basınç alanı, rüzgar ve bulutları batıdan doğuya doğru sürüklüyordu.
Ancak o sırada İspanya ve Portekiz, yağışlı veya elektrik fırtınalı bir hava durumuna girmemişti. Üst atmosfer sıcaklıklarına bakıldığında (2000 metreden 9000 metreye kadar) durumun anormal olmadığı ortaya çıktı ve rüzgarların da aşırı güçlü olmadığı kaydedildi.
Ani stratosferik ısınma, büyük gradyanlı sıcaklık terselmesi ya da enverziyon gibi faktörler, açık gökyüzünde yıldırım düşürebilecek elektriksel alanların ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Bununla birlikte, özellikle “elektrik alan odaklanması” durumu, belirli alanlarda daha güçlü yıldırımların düşmesine yol açabiliyor.
Ancak bu tür fenomenlerin, İspanya ve Portekiz’in ardından Fransa’nın neredeyse üçte birini kapsayacak kadar geniş bir enerji kesintisi yaratması pek olası görünmüyor. Yüksek gerilim sistemlerinin bu durumlardan nasıl etkilendiği veya olayın enerji ağı ile ilişkisi, alanında uzman kişiler tarafından daha net bir şekilde açıklanabilir.
“AÇIKLANMASI ATMOSFER VE METEOROLOJİ İLE MÜMKÜN OLMAYAN SIRA DIŞI BİR DURUM YAŞANDI”
Meteorolojik açıdan incelendiğinde, öğle saatlerinde Fransa’nın güneyine doğru Akdeniz üzerinden gelen nemli hava ve konvektif yağışlar gözlemlendi. Ancak, bu yağışların öncesinde İspanya’da enerji kesintisi zaten yaşanmıştı.
Henüz atmosfer ve meteoroloji ile tam olarak açıklanamayan sıra dışı bir durum yaşandı. 7-8 saat boyunca elektrik kesintisine maruz kalan şehirlerde, insanlar saat ilerledikçe giderek artan bir panik yaşamaya başladılar.
