“İnsülin direnci”, son yıllarda hem basında hem de sosyal medyada sıkça gündeme gelen bir kavramdır.
Bu konu üzerine pek çok kitap yazılmış, engellenmesine veya kontrol altına alınmasına dair egzersiz ve beslenme önerileri içeren videolar paylaşılmıştır.
İnsülin direnci, tip 2 diyabet gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açma potansiyeline sahiptir.
İnsülin direncinin nasıl geliştiği, belirtilerinin neler olduğu ve tedavi yöntemlerinin neler olduğu önemli bir soru olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca oruç tutmanın insülin direncini yönetmeye yardımcı olup olmayacağı da merak edilmektedir.
İnsülin nedir?
Pankreas tarafından üretilen insülin, vücudumuzun en hayati hormonlarından biridir.
Bu hormon, kan şekeri (glukoz) seviyelerini dengede tutma görevini üstlenmektedir.
İnsülin, vücudun enerji olarak kullandığı glukozu depolayarak bu süreci gerçekleştirir.
Eğer pankreas yeterli miktarda insülin üretemezse ya da vücut bu insülini etkili bir şekilde depolayamazsa ciddi sağlık sorunları meydana gelebilir.
İnsülinin çalışma mekanizması:
İnsülin direnci nedir?
İnsülin direnci, kas, yağ ve karaciğer hücrelerinin insüline gerektiği gibi yanıt vermemesiyle oluşan karmaşık bir durumdur.
Bu durum, hücrelerin kan glukozunu etkin bir şekilde kullanmalarını veya depolamalarını engeller.
Sonuç olarak, pankreas, kanda bulunan yüksek glukoz seviyeleri ile başa çıkabilmek için daha fazla insülin üretmeye başlar.
Buna hiperinsülinemi denir.
Pankreas, hücrelerin zayıf tepkisini dengelemek için yeterli insülin üretmeyi sürdürdüğü sürece, kan şekeri seviyeleri sağlıklı sınırlar içinde kalır.
Ancak hücrelerdeki insülin direnci arttıkça, glukoz seviyeleri de zamanla yükselmeye başlar.
Bu durum, ilerleyen zaman diliminde tip 2 diyabete ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.
İngiltere Ulusal Sağlık Servisi’nde danışman hekim olarak görev yapan endokrinoloji, diyabet ve iç hastalıkları uzmanı Franklin Joseph, insülin direncinin “genetik faktörler, yaşam tarzı ve çevresel koşulların birleşiminden etkilenen karmaşık bir durum” olduğunu belirtmektedir.
İnsülin direncinin ortaya çıkma nedenleri kişiden kişiye farklılık göstermektedir.
Joseph’e göre, insülin direncinin oluşmasına yol açabilecek temel sebepler şunlardır:
Oruç ve insülin direnci
Diabetes UK adlı hayır kurumu, sağlık problemleri bulunan bireylere Ramazan ayında oruç tutmaları konusunda dikkatli olmalarını önermektedir.
Birmingham Üniversitesi Hastanesi Diyabet Kliniği Direktörü ve Diyabet ile Endokrinoloji Profesörü Wasim Hanif, “Diyabet hastalarının oruç tutmadan önce mutlaka diyabet ekiplerinden danışmanlık almaları oldukça önemlidir” diyerek, “Diyabetliyseniz oruç tutmak, sağlık sorunlarına yol açabileceği için riskli olabilir.” ifadesini ekliyor.
Prof. Joseph, oruç tutmanın özellikle insülin direnci ve tip 2 diyabet hastalarındaki insülin hassasiyetini artırıcı etkilere sahip olduğuna işaret eden bilimsel araştırmalar bulunduğunu vurgulamaktadır.
Ayrıca, bazı bireylerin oruç tutarken kilo kaybı ve vücut yağında değişikliklerle karşılaşabileceklerini de belirtiyor.
Bu değişimler, özellikle obezite problemi yaşayan kişilerde insülin hassasiyeti ve metabolizma üzerinde olumlu etkiler yaratabilmektedir.
Prof. Joseph, Ramazan’da oruç tutmanın insülin
