Prototipleri geliştirilen cihazların hücre ve retina görüntüleme süreçlerinde önemli zaman ve maliyet tasarrufu sağlayacağı ifade edildi.
TÜBİTAK’ın “Yurda Dönüş Araştırma Burs Programı” kapsamında 2018 yılında İBG’de araştırma grup lideri olarak görev almaya başlayan Dr. Arif Engin Çetin ve Doç. Dr. Serhat Tozburun, sağlık alanında tanı ve teşhisi kolaylaştıran önemli projelere imza attı.
Bilim insanları, son çalışmalarıyla da dikkati çekmeyi başardı. Çetin’in hücre hastalıkları, Tozburun’un ise retina hastalıklarının görüntülenmesi için geliştirdiği cihazlar, ABD Patent ve Marka Ofisi tarafından onaylandı.
“HÜCRE KÜLTÜRÜ ÇALIŞMALARININ MALİYETLERİNİ ÖNEMLİ ÖLÇÜDE DÜŞÜRÜYOR”
Arif Engin Çetin, İsviçre ve ABD’deki görevlerinin ardından Türkiye’ye dönerek İBG’de çalışmaya başladığını bilgisini verdi.
Sağlık teknolojilerinde görüntüleme üzerine çalışmalar yaptığını aktaran Çetin, “Daha önce geliştirdiğimiz düşük maliyetli bir görüntüleme teknolojimiz mevcut. Bu teknolojinin etrafına, tamamen laboratuvarımızda geliştirdiğimiz bir inkübatör teknolojisini entegre ettik. Tek bir kutu içinde hücrelerin görüntülemesini sağlarken, aynı zamanda hücreler için gerekli olan karbondioksit, nem ve sıcaklık gibi parametreleri de uygun maliyetli bir şekilde uzun süreler boyunca sabit değerlerde sunabiliyoruz” şeklinde konuştu.
Hücre tabanlı çalışmalarda inkübatör ve görüntüleme teknolojilerinin genellikle ayrı sistemler olarak bilindiğine işaret eden Çetin, yenilikçi platformlarının iki teknolojiyi birleştirerek, taşınabilir sistem üzerinde hücrelerin gerçek zamanlı izlenmesine olanak sağladığını belirtti. Bu sayede, hücre kültürü çalışmalarında maliyetlerin önemli ölçüde düştüğünü ifade etti.
Çetin, Amerika’dan aldıkları patentin önemini vurgulayarak, “Bu teknolojinin en büyük pazarı hem üretim hem de kullanım açısından Amerika. Bu nedenle teknolojinin Amerika’da korunması en kritik aşamaydı. Sadece teknoloji üretmek yeterli değil, o teknolojiyi belirli bir bölgede üretip pazarlamak için korumanız gerekiyor. Bu patent sayesinde en büyük pazara sahip bölgede teknolojimizi koruma altına almış olduk. Türk bilim insanı olarak büyük bir mutluluk ve gurur yaşıyorum” dedi.
“GENÇ BİLİM İNSANLARI İÇİN GÜZEL BİR ÖRNEK”
Doç. Dr. Serhat Tozburun, geliştirdikleri teknoloji sayesinde retinanın 3 boyutlu olarak görüntülenebildiğini, cihazın içerisinde bilgisayar, lazer ve optik sistemlerin entegre edildiğini açıkladı.
Mevcut retina görüntüleme yöntemlerinde bazı sorunlar yaşandığını dile getiren Tozburun, “Özellikle yaşlı hastaların istemsiz hareketleri nedeniyle retina bölgesindeki görüntüler bulanık olabiliyor. Bu durum hekimler için zorluk oluşturuyor ve görüntünün tekrar alınmasını gerektiriyor. Tanı koymada güçlükler yaratıyor. Geliştirdiğimiz sistem, retina bölgesinden çok hızlı görüntü alarak hastanın istemsiz hareketlerinden önce görüntü alınmış olacak” dedi.
Doç. Dr. Tozburun, Türkiye’nin önemli teknoloji yatırımlarına değinerek, “Yurt dışında elde ettiğimiz bilgi birikimini Türkiye’ye aktararak yeni bir teknolojinin geliştirilmesine katkıda bulunmak beni mutlu ediyor. Bu durum kariyerim için de tatmin edici. Bunun somut bir değer kazanması ise genç bilim insanları için güzel bir örnek” ifadelerini kullandı.
DEÜ Rektörü ve İBG Direktörü Prof. Dr. Bayram Yılmaz, merkezin Türkiye’nin sağlık biyoteknoloji alanındaki en ileri araştırma merkezi olduğuna dikkat çekti.
İBG
