Google‘ın her saniyede yaklaşık 6,3 milyon aramaya yanıt verdiği tahmin ediliyor. Bu sayı, günlük 9 milyar arama demek.
İnternet trafiğinin önemli bir kısmı Google Aramalar üzerinden başlıyor ve kullanıcılar genellikle ilk beş bağlantıdan ötesine tıklama eğiliminde olmuyor.
Google Aramalar’da bağlantıları sıralayan algoritmanın, dünya deneyimlerimiz üzerinde güçlü bir etkisi bulunuyor.
Bazı uzmanlar, Google’ın bize inanmamız gereken şeyleri adeta yeniden ürettiğini iddia ediyor. Bu durum, ön yargılarınızı ve toplumsal bölünmeleri derinleştirme potansiyeline sahip.
South Florida Üniversitesi’nde Doç. Dr. Varol Kayhan, “Hangi bilgilere ulaşabileceğimiz konusunda Google’ın insafına kalmış durumdayız” şeklinde bir değerlendirme yapıyor.
‘Önyargı makinesi’
İnternet sitelerinin Google’da daha iyi görünmesi için çaba gösteren Dragon Metrics şirketinin Dijital Pazarlama Müdürü Sarah Presch, “Google’ın amacı insanlara istedikleri bilgiyi sağlamak. Ancak bazen, insanların düşündükleri bilgi aslında en faydalı olan olmayabiliyor.” diyor.
Presch, birkaç yıl önce Google’ın arama sonuçlarıyla ilgili ilginç bir soruna dikkat çektiğini ifade ediyor.
“Google’ın tartışmalara nasıl yaklaştığını incelemeye başladım ve sonuçlar çoğu zaman şaşırtıcı oluyordu.” diye ekliyor.
Bunlar arasında, bazı sağlık konularını inceleme biçiminin de yer aldığını belirtiyor. Google’da bir arama yaptığınızda, internetten bilgi toplayarak arama sonuçlarının en üstünde hızlı bir özet sunuluyor.
Örneğin, “kahve ve hipertansiyon ilişkisi” aramasında, özetin Mayo Clinic’ten alınmış bir makale ile “Kafein tansiyonda kısa süreli dramatik bir artışa yol açabilir.” cümlesini öne çıkardığını kaydediyor.
Ancak “kahve ve hipertansiyon arasında bir ilişki yok” şeklindeki aramada, aynı makaleden çelişkili bir bölüm alıntılandığını ve “Kafeinin tansiyon üzerinde uzun vadeli bir etkisi yoktur.” ifadesinin ön plana çıktığını bildiriyor.
Benzer bir durum, Presch’in “Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) şekerden kaynaklanmaktadır” diye arama yaptığında da yaşanmış. Google’ın özetleri, aynı makaleden iki çelişkili yanıtı öne çıkarmış. Ancak gerçek şu ki, DEHB’nin şeker tüketiminden etkilendiğine dair çok az kanıt mevcut.
Presch, “Google, insanların ne aradığını dikkate alarak ilgili metinlerden bölümleri alıyor ve bunu gösteriyor. Bu, büyük bir önyargı makinesi.” değerlendirmesinde bulunuyor.
Google, kullanıcıların aradıkları bilgilere göre, önyargısız sonuçlar sunduğunu savunuyor.
Bir Google sözcüsü, “Arama motoru olarak Google, girilen arama sorgusuyla ilgili yüksek kaliteli sonuçlar sunmayı amaçlıyor. Web’deki farklı görüşlere erişim sağlıyoruz ve insanlara buldukları bilgiyi değerlendirebilecekleri araçlar sunuyoruz.” şeklinde konuştu.
‘Son derece basitleştirilmiş, Google’ın büyüsünün kaynağı bu’
Google sözcüsü, 2023 yılında yapılan bir araştırmanın, insanların internetteki yanlı haberlere maruz kalmasının nedeninin Google’ın yanlı haberleri sunması değil, tıkladıkları bağlantılar olduğunu gösterdiğini belirtti.
Bu durum, doğrulama yanlılığının nasıl ortaya çıktığını da gözler önüne seriyor: Kullanıcılar, kendi görüşlerini destekleyen kanıtları arıyor ve karşıt görüşleri reddediyor.
Ancak bu çalışmada, araştırmacılar bulgularının Google algoritmalarının tamamen hatasız olduğunu desteklemediğini vurguladı.
Arama motorlarının doğrulama yanlılığı
