New York Times (NYT) köşe yazarı Thomas Friedman, “Bu İsrail hükümeti bizim müttefikimiz değil” başlığıyla kaleme aldığı yazıda, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, ulusal çıkarları önceliklendirmediğini belirtti.
Friedman, NYT’deki köşesinde, ABD Başkanı Donald Trump’a hitaben, Netanyahu ile görüşmemesinin önemli bir gerçeği yansıttığını ifade etti ve bu durumun, Trump’ın Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar liderleriyle planladığı görüşmelerin bağlamında değerlendirilebileceğini vurguladı.
Asıl önemli faktörün, mevcut İsrail hükümetinin ABD’nin bölgedeki çıkarlarına tehdit oluşturacak şekilde davrandığına dikkat çekti. Friedman, “Netanyahu bizim dostumuz değil” ifadesini kullanarak, durumun ciddiyetine değindi.
Friedman, Netanyahu’nun Trump’ı hafife aldığını belirterek, ABD’nin Hamas, İran ve Husilerle yürüttüğü müzakerelerin Netanyahu’ya, kendisini manipüle edemeyeceğini gösterdiğini ifade etti.
“Aşırı milliyetçi, mesihçi” bir yönetim olarak nitelendirdiği mevcut İsrail hükümetinin, bölgedeki Arap komşularıyla barış içinde yaşamanın avantajlarını göz ardı ettiğini vurguladı.
Friedman, bu hükümetin önceliklerini “Batı Şeria’nın ilhakı, Gazze’deki Filistinlilerin sürülmesi ve burada yeniden yerleşimler kurmak” olarak tanımladı ve Netanyahu’nun politikalarının Amerikan çıkarlarına zarar verdiğini kaydetti.
Netanyahu’nun geçmişteki ABD başkanlarına karşı benzer bir tavır sergilediğini hatırlatarak, Amerikan güvenlik mimarisini korumak adına daha dikkatli olunması gerektiğine dair uyarıda bulundu.
ABD-Arap-İsrail İttifakı’nın Geçmişi
Friedman, yeniden şekillenen ABD-Arap-İsrail ittifakının temelinin 1973 yılında atıldığını ve bu yapının günümüzdeki jeopolitik ve ekonomik çıkarlar için ne denli önemli olduğunu vurguladı.
Bu yapının oluşturulmasının, ABD’ye bölgede küresel bir güç olma yönünde katkı sağladığını kaydeden Friedman, bunun temelinin iki devletli çözüme yönelik geçmiş taahhütlere dayandığını belirtti.
Friedman, Netanyahu’nun bu iki devletli çözüm çabasını göz ardı ettiğini, özellikle Hamas’ın Ekim 2023’teki saldırısından önce Netanyahu yönetiminin Batı Şeria’yı ilhak etmeye odaklandığını ifade etti.
“Netanyahu’nun Kendi Çıkarları”
Yazısında Friedman, eski Başkan Biden yönetiminin İran’a karşı bir denge sağlarken iki devletli çözüm üzerinde Filistin yönetimiyle diyalog kurma talebinde bulunduğunu, fakat Netanyahu’nun bu süreci siyasi baskılar nedeniyle reddettiğini belirtti.
Netanyahu’nun, kendi yargılanma riskini göz önünde bulundurarak bu talepleri reddetmesinin ardında yatan sebeplerden bahseden Friedman, iki liderlik ilişkisinin zayıflığını da vurguladı.
Friedman, İsrail ile Suudi Arabistan arasında Filistinlilerle iki devletli çözüm çabalarına dayalı normalleşme sürecinin tüm Müslüman dünyasıyla ilişkileri geliştirebileceği ve gerilimi azaltabileceğini ifade etti.
Ancak Netanyahu’nun kendi kişisel çıkarlarını ön plana çıkardığını ve tarafların anlaşma sürecinde karamsar bir yaklaşıma sahip olduğunu kaydetti.
Friedman, Netanyahu’nun Gazze’ye yeniden müdahale planları olduğunu ve bunun Filistin halkına yönelik ağır sonuç
