Dünya nüfusunun hızla yaşlanması, nörolojik hastalıkların yaygınlığını artırmakta ve günümüzde her altı kişiden biri felç (inme) geçiriyor. İnme, vücudun bir tarafında güçsüzlük, uyuşma veya konuşma zorluğuna neden olabilmekte. Bu durumda uygulanan fizik tedavi ve rehabilitasyon, hasarın kalıcı hale gelmesini önlemekte kritik bir rol oynuyor. Son yıllarda inme tedavisinde önemli bir yenilik olan “robotik rehabilitasyon”, ağır hastaların bile tekrar yürümelerini ve uzuvlarını normal şekilde kullanabilmelerini sağlama potansiyeline sahip.
BEYİNDE HASARLI DOKULARIN GÖREVİNİ SAĞLIKLI BÖLGELER ÜSTLENİYOR
Hareket yeteneğimiz, beyin hücrelerinin inme veya beyin hasarları nedeniyle zarar görmesi ya da omurilik yaralanmaları sonucunda sinyal yolunun kesilmesiyle etkilenebiliyor. Beyindeki hasarın iyileşmesi süreci aylar sürebiliyor. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Cihan Aksoy, inme sonrası beyin ve sinir hücrelerinin iyileşme sürecinin hemen başladığını belirtmekte. Ancak hasar gören bölgelerdeki iyileşme genellikle sınırlı kalmakta. Sağlıklı beyin bölgeleri, hasar gören dokuların işlevini üstlenmekte ve bu bölgedeki hücrelerin yeniden düzenlenip yeni bağlantılar oluşturmasını sağlamaktadır.
HAREKETLER SİNİR SİSTEMİNE YENİDEN ÖĞRETİLİYOR
İnme geçiren ve yürüyemeyen, kollarını hareket ettiremeyen hastalar için robotik rehabilitasyonun beyinlerinin yeniden öğrenme kapasitesini hızla geliştirdiğini ifade eden Prof. Dr. Aksoy, hedefin hastaya özel en iyi sonuçları elde etmek olduğunu belirtti. Nöroplastisite, beynin yapısal ve fizyolojik değişikliklere uğrama yeteneği olarak tanımlanıyor. Robotik rehabilitasyon teknolojileri, hastaların belirli hareketlerini ve günlük yaşam aktivitelerini tekrar tekrar uygulamalarına olanak tanıyor. Bu sayede, özellikle ağır inme geçirmiş hastalarda bile beyin, hareketleri yeniden öğrenme fırsatı buluyor.
BEYNİN TEKRAR İYİLEŞMESİ İÇİN 4 ÖNEMLİ KURAL
Prof. Dr. Aksoy, tedaviden etkili sonuç almak için rehabilitasyon sürecine hemen başlanması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, beynin iyileşme sürecinin dört temel unsurunun bulunduğunu aktardı. Bu unsurlar arasında hastanın motivasyonu ve tedavi inancı, destekleyen bir aile yapısı, tecrübeli bir multidisipliner ekip ve yoğun, kapsamlı bir tedavi programı bulunmaktadır. Bu programın günlük ortalama altı saat sürmesi gerektiğini ifade etti.
ÇOK AĞIR FELÇLİ HASTADA BİLE TEKRAR YÜRÜME ŞANSI YÜZDE 48 ORANINDA ARTIYOR
Dünya genelinde yaşlanan nüfusla birlikte 60 yaş ve üzerindeki bireylerin sayısının 2 milyarı aşacağı öngörülüyor. Bu demografik değişim, toplumda inme hastalıklarının görülme sıklığını artırmakta. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Çorum, robotik rehabilitasyon programlarının bu hasta grubunda etkili sonuçlar verdiğine dikkat çekerek, çok ağır inme geçiren hastaların bile tekrar yürüme şansının yüzde 48 oranında artırılabileceğini söyledi. Hastaların umutlarını kaybetmemeleri ve programlara düzenli katılım göstermeleri önem arz ediyor.