Türkiye’de emeklilik yaşı ile ilgili mevcut uygulamalar arasında belirgin farklılıklar bulunuyor. 2023 yılında yürürlüğe giren emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi, 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlayan çalışanlar için emeklilikteki yaş şartını kaldırdı. SSK’lı çalışanlar, işe başlama tarihine göre, 5000 ile 5975 arasında prim gününü ve kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresini doldurduklarında, yaşa bakılmaksızın emekli olabiliyorlar.
Sorularınız için: akivanc@haberturk.com
Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında başlayan SSK’lıların emeklilik şartı; 7000 prim gününü tamamlamakla beraber, kadınlar 58, erkekler 60 yaşındadır.
30 Nisan 2008 sonrasında başlayan sigortalılar ise, işçi statüsünde 7200 prim gününü, esnaf ve memur statüsünde ise 9000 prim gününü tamamlamaları koşuluyla emekli olabiliyor. Bu prim günlerini 31 Aralık 2035 tarihine kadar tamamlayan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olacak. Ancak bu tarihten sonra prim gününü tamamlayanlar için emeklilik yaşı her iki yılda bir bir yıl artacaktır.
Çalışma hayatında olan birçok kişi, uzun süre çalışsalar bile artık 65 yaşına tabi bulunuyor. 1 Ocak 2019’dan itibaren çalışmaya başlayan erkekler ve 1 Ocak 2023’ten sonra işe giren kadınlar, 65 yaşına gelmeden emekli olamayacaklar. Ayrıca, sigortalı çalışmaya 1 Ocak 2024 sonrasında başlayan erkekler de yalnızca 65 yaşında emekli olabilecekler.
EYT DÜZENLEMESİ SONRASI EMEKLİLİK YAŞ VARIŞI 17 – 20 YILA ÇIKTI
EYT düzenlemesi öncesinde, 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlayan SSK’lılar, 5975 prim gününü tamamladıklarında, kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresi ile 56 yaşında, erkekler ise 25 yıllık süresi ile 58 yaşında emekli olabiliyordu.
Sigortalı çalışmaya 9 Eylül 1999 tarihinde başlayanlar ise 7000 prim günü koşuluyla, kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli oluyordu. EYT düzenlemesi öncesinde bu kişiler arasında 2 yıllık bir fark varken, durum günümüzdeki uygulama ile değişmiştir.
Örneğin, 1 Mayıs 1987 doğumlu Ayşe ve Fatma’nın aynı şirkette işe başlamak üzere yaptıkları görüşme sonucunda Ayşe, sağlık raporunu zamanında alamadığı için 9 Eylül’de işe başlayabilmiştir. Bu durum, Fatma’nın 56 yaşında emekli olurken, Ayşe’nin 58 yaşında emekli olacağı anlamına geliyordu.
EYT düzenlemesi ile Fatma, bu yıl 1 Mayıs itibarıyla 38 yaşında emekli olacakken, Ayşe’nin emeklilik yaşı 58’e çıkmıştır ve bu kişiler arasındaki emeklilik yaş farkı 2 yıldan 20 yıla yükselmiştir.
Aynı sorun, yaşıt olan erkekler için de geçerli. Aralarındaki emeklilik yaş farkı17 yıla ulaşmıştır. Biri 43 yaşında emekli olabiliyorken diğeri 60 yaşını beklemek durumundadır.
KADEMELİ EMEKLİLİK TALEPLERİ
8 Eylül 1999 öncesi ve sonrası işe başlayanlar arasında emeklilik yaşı farklılıkları hızla artarken, emeklilik yaşının kademelendirilmesi konusundaki tartışmalar da gündeme gelmiştir. Emeklilikte Adalet Derneği
