Vücudun sağlıklı bir işleyişi için gerekli olan vitamin ve minerallerin eksikliği, çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu bağlamda, vücutta hayati öneme sahip minerallerden biri olan demir, kandaki oksijen taşınması ve hemoglobinin yapısına katkıda bulunması nedeniyle büyük bir öneme sahiptir. Demir, hücrelerimizin oksijenle buluşmasını sağlamakta kritik bir rol oynar.
Demir eksikliği durumunda, vücudun enerji üretimi yavaşlar, bağışıklık sistemi zayıflar ve beyin fonksiyonları olumsuz etkilenir. Dolayısıyla, demirin vücut tarafından etkili bir şekilde kullanılması son derece gereklidir. Ancak, vücut demiri kendi başına üretemediğinden, bunu besinlerle veya gerekli durumlarda takviyelerle almak gerekir.
Demir eksikliğini gidermek için beslenme düzenimizi demir içeren gıdalarla zenginleştirsek de, demir emilimini olumsuz yönde etkileyen hatalar yapıyorsak yediklerimizden yeterince faydalanmamız zorlaşır. Bu durum, demir açısından zengin gıdaların boşa gitmesine yol açabilir. Demirin emilimini sağlayacak kritik bilgilerle donanırsak, hem demir seviyemizi yükseltir hem de eksikliğine bağlı sorunlardan hızla kurtulabiliriz.
Demir açısından zengin gıdaların tüketimi esnasında dikkat edilmesi gereken noktaları ele alalım ve demir emilimini olumsuz etkileyen hatalardan nasıl kaçınabileceğimizi inceleyelim.
DEMİR EMİLİMİNİ ENGELLEYEN HATALAR NEDİR?
Bazı gıdalar, vücuttaki demir emilimini engelleyici etkilere sahiptir. Örneğin, kepekli gıdalar, yer fıstığı, soya gibi yağlı tohumlar, kahve ve çay gibi içecekler, kazein proteini içeren yiyecekler ve kalsiyum tuzları demir emilimini olumsuz yönde etkileyen besinlerdir.
Demir eksikliği ile mücadele ederken, bu tür gıdaları tüketim miktarını azaltmak veya demir açısından zengin gıdalarla birlikte tüketmemek önemlidir. Örneğin, demir içeren bir besin almadan bir saat önce ve aldıktan bir saat sonra çay veya kahve tüketmemek, demir emilimi için büyük bir farklılık yaratabilir.
Farkında olmadan yapılan hatalardan biri de demir açısından zengin olan ıspanağı rahat bir şekilde tüketmek için üzerine yoğurt koymaktır. Yoğurt kalsiyum bakımından zengin bir gıda olduğundan ıspanağın demirinden yararlanma ihtimalinizi azaltır. Benzer şekilde, demir içeren bir kırmızı et ile birlikte tüketilen yoğurt veya ayran da demir emilimini olumsuz etkileyebilir. Süt ürünleri ve kalsiyum zengini gıdaları, demir içeren gıdalarla beraber tüketmektense, aralarında en az 1-2 saatlik bir süre bırakmalısınız.
DEMİR EMİLİMİ NASIL ARTIRILIR?
Demir emilimini olumsuz etkileyen besinlerden ve alışkanlıklardan bahsettik. Peki, tüketilen demirin maksimum düzeyde emilimini sağlamak için hangi yöntemler uygulanabilir? C vitamini açısından zengin besinler bu noktada büyük bir yardımcıdır. C vitamini, alınan demirin kana karışmasını kolaylaştırır. Portakal, mandalina, limon, domates, brokoli, biber, çilek ve greyfurt gibi gıdalar demir açısından zengin besinlerle birlikte tüketilebilir.
Beslenme listenizi demir içeriği yüksek gıdalarla zenginleştirmek önemlidir. Örneğin, mercimek, demir açısından zengin bir besin olup salatalarınıza eklenebilir. Sal