İngiltere ve Avrupa Birliği (AB), İber Yarımadası’nın en güney noktası olan İngiliz denizaşırı topraklarından Cebelitarık’taki havalimanı, sınır ve gümrük konularında önemli bir anlaşmaya imza attı.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, İngiltere’nin AB’den ayrılışının (Brexit) üzerinden beş yıl geçtikten sonra Cebelitarık konusunda bir çözüme ulaşıldığı belirtildi.
Anlaşmanın, Cebelitarık ekonomisini korumakla birlikte bölgedeki İngiliz egemenliğini de destekleyeceği ifade edildi. Açıklamada, “Hükümetimiz, Cebelitarık ekonomisinin ve yaşamının tehlikeye girdiği bir durumu devralmıştı. Cebelitarık, önceki yönetim tarafından Brexit sonrası İngiltere-AB Ticaret ve İşbirliği Anlaşması’na dahil edilmemişti. 2021’de başlatılan müzakerelere rağmen bu zamana kadar bir anlaşma sağlanamamıştı.” ifadelerine yer verildi.
Her gün 15 bin kişinin iş için Cebelitarık ile İspanya arasında seyahat ettiği bilgisi verilerek, anlaşmanın yokluğunda uzun pasaport ve sınır kontrollerinin yapılacağı, ancak bu yeni durumla birlikte bu riskin ortadan kalktığı aktarıldı.
Ayrıca, Cebelitarık’a özel bir anlaşmanın yapıldığının altı çizildiği açıklamada, AB’ye sınırı olan tek İngiliz topraklarının farklı bir statüye sahip olduğu vurgulandı.
İngiltere ve Cebelitarık parlamentoları onaylayacak
Dışişleri Bakanı David Lammy, anlaşmanın yıllarca süren belirsizlik dönemine son verdiğini belirtti. Lammy, anlaşmanın İngiliz egemenliğini güçlendirirken, Cebelitarık ekonomisi ve ticaretine de katkıda bulunacağını ekledi.
Cebelitarık Başbakanı Fabian Picardo, anlaşmaya ulaşmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Anlaşmanın, hem İngiltere hem de Cebelitarık parlamentolarındaki onayın ardından yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Cebelitarık Havalimanı’nda çift yönlü pasaport kontrolü
Anlaşma çerçevesinde, Cebelitarık ile İspanya arasındaki insan geçişleri daha akıcı hale gelecektir. Cebelitarık’a hava yoluyla ulaşan yolcular ise hem İspanyol hem de Cebelitarık yetkilileri tarafından gerçekleştirilecek olan çift taraflı sınır kontrolüne tabi olacak.
Londra’daki St Pancras İstasyonu’nda olduğu gibi, Cebelitarıklı yetkililer havalimanı kontrollerinde asayiş ve göç konularındaki yetkilerini kullanacak, İspanyol yetkililer ise Schengen bölgesinin bütünlüğünü sağlamakla görevli olacak.
Ayrıca, kara yoluyla Cebelitarık’a giriş yapan ürünler için sıkı denetimlerin kaldırılması ve yeni bir özel gümrük modelinin devreye alınması planlanıyor. İngiltere’nin Cebelitarık’taki askeri varlığı ise operasyonel özerkliğini sürdürecektir.
Son olarak, AB ülkeleri ile Cebelitarık arasında uçuşların başlaması da bu anlaşmayla birlikte mümkün hale gelecektir.
*Fotoğraf: AA
