Terör eylemleri veya terörle mücadele faaliyetleri sonucunda maddi kayba uğrayan bireylerin zararlarının karşılanması için Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun yürürlüğe girmiştir. Bu kapsamda, hayatını kaybedenlerin yakınlarına ve engelli hale gelen kişilere devlet tarafından aylık bağlanmaktadır. Zararın tazmini ve aylık alabilmek için zarar gören kişi ya da mirasçılarının valiliğe başvurması, ardından da valilikçe oluşturulan zarar tespit komisyonunun kararı ile sürecin ilerlemesi gerekmektedir.
Yasal olarak, zarar görenlerin veya mirasçılarının olayın öğrenilmesinin ardından 60 gün içerisinde valiliğe başvuruda bulunmaları zorunludur. Ayrıca, olayın meydana gelmesinden itibaren bir yıl içinde de yine valiliğe başvurmaları gerekmektedir.
Zarar gören bireyler için tazminat ödemeleri yapılmakta; çalışma gücünde kayıp oranı birinci derece olanlara aylık 9.619 TL, ikinci derece olanlara 7.695 TL ve üçüncü derece olanlara 5.771 TL aylık bağlanmaktadır. Hayatını kaybedenlerin eş ve çocuklarına ise bu tutar, hisseleri oranında paylaşılmaktadır.
Aylık ödemeler Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından gerçekleştirilmektedir; ancak bu ödemelerin finansmanı hazine tarafından karşılanmaktadır. SGK’nın aylık ödeme yapabilmesi için gerekli belgelerin valilikler tarafından temin edilip kendilerine iletilmesi gerekmektedir. Olayın meydana geldiği tarihten itibaren en geç bir yıl içinde valiliğe başvuru yapmamış olan bireyler için aylık ödemeleri yapılmamaktadır.
KESİNLEŞMİŞ MAHKEME KARARI BULUNANLARA AYLIK
Bu alanda birçok dava açılmış durumda. Kesinleşmiş mahkeme kararına sahip olmalarına rağmen aylık bağlatamadıkları için bireyler Kamu Denetçiliği Kurumu ve TBMM Dilekçe Komisyonu gibi kurumlara şikayette bulunmaktadırlar. SGK, bu sorunları çözmek adına geçen yıl İçişleri Bakanlığı’na yazılı görüş talebinde bulunmuştur.
İçişleri Bakanlığı’ndan gelen yanıtta, valiliklerden SGK’ya gönderilecek adli, idari ve askeri mercilerden elde edilen belgelerin, terör eylemleri ya da terörle mücadele faaliyetleri sonucunda oluşan yaralanma, engelli hale gelme ve ölümle ilgili durumu ortaya koyması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca, zarar tespit komisyonu kararı aranmaksızın bu belgelerin dikkate alınabileceği ifade edilmiştir. Ancak, engelli hale gelme ve ölüm durumlarında aylık bağlanması için gerekli olan merci ya da mercilere dair açık bir düzenleme yapılmasının uygun olacağı vurgulanmıştır.
Ayrıca, SGK da aylık bağlanabilmesi için yasal bir düzenlemenin gerekliliğine dikkat çekmektedir.
Öte yandan, açılan davalar sonucunda mahkemeler tarafından SGK aleyhine verilen kararlar artış göstermeye başlamıştır. Bu nedenle, SGK Başkanlığı uygulamada geçici bir değişikliğe giderek, valilik ya da zarar tespit komisyonları tarafından olaya dair yapılan değerlendirmeye göre terörle mücadele kapsamında olup olmadığına bakmaksızın, eğer belgeler arasında yaralanma ya da vefat eden olaya dair kesinleşmiş mahkeme kararı varsa, aylık bağlanacağını duyurmuştur. Daha önce kazandıkları davalar ile hak kazanmış olan bireyler de bu süreçte aylık alabileceklerdir.
Son derece önemli olan bu sorunların kalıcı çözümü için en kısa sürede yasal düzenlemelerin gerçekleştirilmesi beklenmektedir.
