Uykunun yaşam kalitesi ve sağlık üzerindeki etkilerini belirleyen faktörlerden biri, uyku süresi kadar uyku şeklidir. Bilim camiası, farklı uyku pozisyonlarının beynin işlevselliğinden omurga sağlığına kadar farklı fizyolojik süreçleri etkilediğini ortaya koyan araştırmalar yürütmektedir.
Prof. Dr. Sinem İliaz, bazı yatış pozisyonlarının belirli hastalıkların riskini azalttığını ve bu durumun yaşam kalitesini ve süresini dolaylı olarak etkilediğini dile getirdi.
2015 yılında Journal of Neuroscience tarafından gerçekleştirilen bir araştırmaya dikkat çeken İliaz, bu çalışmanın beyin omurilik sıvısı (BOS) drenajının yan yatış pozisyonunda daha etkili olduğunu gösterdiğini açıkladı.
Bu durumun Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıkların önlenmesinde teorik bir önem taşıdığını belirten İliaz, ancak bu konunun klinik uygulamalar açısından hâlâ araştırma sürecinde bulunduğunu ifade etti.
Reflü ve apne hastalarının sırtüstü yatmaması gerektiğini vurgulayan İliaz, omurga ve boyun sağlığı açısından en az önerilen pozisyonun yüzüstü olduğunu kaydetti.
Bunun yanı sıra, sol yan pozisyonda yatmanın reflü semptomlarını azalttığını belirten İliaz, sağ yan veya sırtüstü pozisyonda yatmanın mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasını kolaylaştırabileceğine işaret etti.
Obstrüktif uyku apnesi hastalarının sırtüstü yatmalarının dilin geriye kaymasına ve hava yolunun tıkanmasına yol açabileceğini aktaran İliaz, yan yatmanın apne ataklarını azaltabileceğini belirtti.
Kalp yetmezliği hastalarında sol yan yatışın kalp üzerinde baskı yapabileceğini dile getiren İliaz, bu nedenle bazı kalp hastalarının sağ yan pozisyonda daha rahat uyuduklarını ifade etti.
Boyun ve bel ağrısı yaşayanların yüzüstü yatmalarının boyun açısını zorlayarak bu ağrıları artırabileceğini belirten İliaz, yan yatış pozisyonunda dizler arasına yastık koymanın omurga hizalamasını destekleyeceğini vurguladı.
Hamile kadınlar için de sol yan yatmanın fetüse giden kan akışını artırdığına dikkat çeken İliaz, bu pozisyonun önerildiğini kaydederek sırtüstü yatmanın özellikle gebeliğin son döneminde “vena cava” üzerinde basınç yaratıp hipotansiyona yol açabileceğini hatırlattı.
