Son günlerde lüks çantaların yüzde 80’inin Çin’de üretildiğini öne süren TikTok videoları, sosyal medya platformlarında büyük yankı uyandırdı. Bu videolardan biri, 10 milyondan fazla izlenme elde etti.
‘senbags2’ isimli kullanıcının paylaştığı videoda, ‘Çin fabrikalarında lüks markalara ait çantaların üretildiği, yalnızca yeniden paketleme ve logo ekleme işlemlerinin yapıldığı’ iddia ediliyor.
2023 Statista raporuna göre, dünya genelinde ‘lüks’ etiketi altında yer alan 200 ila 250 moda ve aksesuar markası bulunuyor. En yüksek kademelerde yer alan ve küresel çapta tanınan yaklaşık 70 ila 100 marka ise genellikle LVMH ve Kering gibi devler tarafından yönetiliyor.
HERMÊS İDDİALARI KATİYEN REDDETTİ
Newsweek dergisi, bu markalarla iletişime geçerek söz konusu iddialarla ilgili bilgi talep etti. Yapılan açıklamalara göre, Hermès markası çantalarının üretim sürecini tamamen Fransa’da gerçekleştiriyor ve markanın Paris yakınlarında Pantin, Ardennes, Lyon ile Normandiya bölgelerinde bir dizi atölyesi bulunuyor.
Prada Grubu’na ait olan Prada ile kardeş markası Miu Miu’nun çantalarının İtalya’da üretildiği belirtiliyor. Şirketin İtalya’nın Toskana bölgesindeki Valvigna kompleksi, markanın üretim süreçleri açısından kritik bir öneme sahip. Saint Laurent ise hem Fransa hem de İtalya’da üretim yaparak Gucci ve Dior gibi tanınmış lüks markaların da bulunduğu Toskana’nın deri ürünleri üretim tesisleri ile ilişkilendiriliyor.
TikTok videolarında lüks çantaların Çin’de üretildiğine dair çıkan iddialara rağmen, ABD ve Avrupa Birliği’ndeki etiketleme düzenlemeleri bu durumu pek olası kılmıyor.
Uzmanlar, bir ürünün “Made in USA” (ABD’de Üretildi) etiketi alabilmesi için, ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC) kurallarına göre “tümü veya neredeyse tamamının o ülke içinde üretilmiş” olması gerektiğini belirtiyor. Bu da, ürünün tüm önemli bileşenlerinin, işlenme sürecinin ve işçiliğinin ABD kaynaklı olması gerektiği anlamına geliyor. Ayrıca ürünün son montaj işleminin de ABD’de gerçekleşmesi ve “yurtdışında önemli ölçüde dönüştürülmemiş” olması şarttır.
Avrupa Birliği’nde etiketleme ise 952/2013 sayılı yönetmelik çerçevesinde düzenleniyor. Fransa ve İtalya’nın lüks ve zanaatkar endüstrilerini korumak için daha katı kurallar belirlendiği bildiriliyor.
Bir üründe “Made in Italy” etiketi alabilmesi için, son önemli dönüşümünün İtalya’da gerçekleşmesi gerekiyor. “Made in France” etiketi için de aynı şekilde, son büyük üretim adımının Fransa’da yapılmış olması şart. Hermès gibi Fransız moda markaları genellikle malzeme temini, tasarım, kesim, montaj ve bitirme işlemlerinin tümünü Fransa’da gerçekleştiriyor.
Birçok marka için, bir ürünün temel özelliklerinin Fransa’da oluşturulmasını ve birim maliyetinin en az yüzde 50’sinin Fransız operasyonlarından gelmesini gerektiren daha sıkı bir ulusal sertifikasyon olan Origine France Garantie (OFG) kriterlerine uygun olarak faaliyet gösteriyor. Bu nedenle, firma yetkilileri ve ülke yasaları bu videolardaki iddiaların gerçek olmadığını açık bir dille reddediyor. Ancak, Çin’den gelen videolar bu konudaki tartışmaları sürdürmeye devam ediyor.
Videolarda, lüks tüketim ürünlerinin düşük maliyetle Çin’de üretildiği ve ardından ABD başta olmak üzere diğer