Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Aydemir, araştırma ekibiyle birlikte 2 yıl süren bir çalışma gerçekleştirdi. Bu çalışmada SÜ Tıp Fakültesi Hastanesi’nde uykusuzluk tanısı almış 41 birey ile sağlıklı 45 kişi üzerinde çeşitli testler, anketler ve analizler yapıldı.
Uykusuzluk problemi yaşayan hastalar ile sağlıklı bireylerin bağırsak sağlıklarını incelemek için gerçekleştirilen araştırmada, katılımcıların kısa zincirli yağ asitleri ile bağırsak duvarının sağlamlığını gösteren zonulin proteinleri üzerinde analizler yapıldı.
Araştırma sonuçları, uykusuzluk tanısı almış bireylerde kısa zincirli yağ asitlerinin, sağlıklı bireylere kıyasla önemli ölçüde azaldığını ve bu kişilerin zonulin seviyelerinin ise sağlıklı kişilere göre oldukça yüksek seyretmekte olduğunu gösterdi. Bu sonuçlar, uykusuzluk yaşayan bireylerde bağırsak sağlığı ile ilgili sorunların mevcut olduğunu ortaya koydu.
Çalışmanın bulguları, Journal of Psychiatric Research dergisinde yayımlandı. Bu bulgular, uykusuzluk çeken kişilerin sağlıklı bireylere kıyasla daha fazla şeker, margarin, omega-6 yağları, kızartma yiyecekleri ve meyve suyu tükettiklerini ortaya koydu.
Prof. Dr. Fatma Hümeyra Yerlikaya Aydemir, bağırsak sağlığının günümüz dünyasında sıkça tartışılan konulardan biri olduğunu belirtti. Aydemir, “Bağırsak sağlığını etkileyen parametreler, hastalıklara göre nasıl değişir?” sorusuyla başladıkları çalışmanın önemli bir konuya parmak bastığını ifade etti. Bu konuda bilim dünyasının bağırsak ile birçok hastalık arasındaki ilişki üzerinde durduğunu ve mikrobiyota üzerine çalışmalar yapıldığını vurguladı. Bağırsakta bulunan bakterilerin sayısının yanı sıra, bu bakterilerin ürettiği maddelerin vücut sağlığını nasıl düzenlediği anlaşıldı.
“BAĞIRSAK SAĞLIĞI KÖTÜYSE UYKUMUZ ETKİLENEBİLİYOR”
Aydemir, Selçuk Üniversitesi ve Konya Teknik Üniversitesi’ndeki akademisyenlerle işbirliği içerisinde yaklaşık 2 yıl süresince mikrobiyota metabolitleri olan kısa zincirli yağ asitlerinin ölçümünü standart hale getirdiklerini söyledi.
Aydemir, farklı hastalık gruplarındaki bireylerin bağırsaklarındaki değişiklikleri incelediklerini ifade ederek, başlangıç verilerinin uykusuzluk üzerine yapılan çalışmadan elde edildiğini belirtti. Uykusuzluğun yaygın bir sorun olduğunu vurgulayarak, “Uykusuzluk için çay, kahve, psikolojik rahatsızlıklar gibi birçok unsuru sorumlu tutabiliyoruz. Ama burada yeni bir bakış açısı sunuyoruz. Bağırsak sağlığı, uykusuzluğu etkileyebiliyor. Bağırsaktaki bakteriler bazı maddeler üretiyor ve bu maddeler, vurgu yapıldığı üzere, beyne ulaşarak bazı komutlar verebiliyor. Bunların uykuyu etkileyecek kadar güçlü olduğunu gözlemledik.” dedi.
“LİFSİZ BESLENİYORUZ, UYKUSUZ KALIYORUZ”
Aydemir, çalışmada uykusuzluk dışında herhangi bir rahatsızlığı olmayan 41 birey ve sağlıklı 45 bireyin belirli testlerden geçirildiğini belirtti ve sonuçların oldukça keskin farklılıklar gösterdiğini dile getirdi.
Ayrıca, çalışma grubuna beslenme alışkanlıklarının da sorulduğunu kaydeden Aydemir, “Kısa zincirli yağ asitleri açısından, uykusuzluk sorunu yaşayan bireylerin bağırsak sağlığının daha kötü olduğunu gördük. Bu bireylerin diyetlerinin şeker ağırlıklı ve rafine karbonhidrat temelli olduğunu belir
