Dünyanın en büyük buz dağı, uzaktaki bir İngiliz adasıyla çarpışma yolunda ilerliyor ve bu durum penguenler ile foklar için ciddi bir tehlike oluşturuyor.
Antarktika’dan kopan bu devasa buz kütlesi, vahşi yaşam cenneti Güney Georgia’ya doğru hareket ediyor. Şu an için buz dağı, adadan 280 kilometre uzakta bulunmakta ve çarpışma sonucu parçalanabilecek.
Geçmişte, benzer dev buz dağları Güney Georgia’nın buzlu koylarına ve kıyılarına engel oluşturarak birçok kuş ve fokun ölümüne yol açmıştı.
Güney Georgia yönetimine bağlı Pharos gemisinin kaptanı Simon Walace, BBC News ile yaptığı röportajda, “Buz dağları doğası gereği tehlikelidir. Eğer bizi tamamen pas geçerse çok mutlu olurum” şeklinde ifade etti.
Dünya genelindeki bilim insanları, denizciler ve balıkçılar, buz dağının günlük hareketlerini uydu fotoğrafları aracılığıyla kaygıyla izlemektedir.
A23a olarak bilinen bu buz dağı, dünyanın en eski buz dağlarından biridir. 1986 yılında Antarktika’daki Filchner Buz Sahanlığı’ndan ayrıldı, ancak sonra deniz tabanına sıkışarak okyanus akıntısı içinde hapsolmuştu.
Aralık ayında sıkıştığı yerden kurtulmasının ardından hızla son yolculuğuna çıkmış bulunuyor. Antarktika’nın kuzeyindeki artan su sıcaklığı nedeniyle kartlaşan buzun büyük kısımları zayıflıyor ve eriyor. Önceden 3900 kilometrekare olan buz dağının güncel boyutu, uydu görüntülerine göre 3500 kilometrekareye düşmüş durumda.
A23a, herhangi bir an büyük parçalara ayrılabilir ve daha sonra yıllarca Güney Georgia çevresinde kontrolsüz bir şekilde dolanabilir.
Bu durum, Güney Georgia ve Sandwich Adaları’nı tehdit eden ilk dev buz dağı değildir. 2004 yılında A38 adlı bir buz dağı, kıta sahanlığında çökmüş ve dev parçaları deniz canlılarının beslenme alanlarını engelleyerek sahilleri ölü penguenler ve fok yavruları ile doldurmuştu.
Bölge, kral penguenleri kolonileri ve milyonlarca deniz fili ile kürklü foka ev sahipliği yapmaktadır. Güney Georgia yönetimine danışmanlık yapan deniz biyoloğu Mark Belchier ise, “Güney Georgia buz dağlarının geçen güzergahında ve bunların hem balıkçılık hem de yaban hayat üzerindeki etkileri öngörülebilir bir durum. Her iki tarafın da büyük bir adaptasyon kapasitesine sahip olduğu söylenebilir” dedi.
Denizciler ve balıkçılar, buz dağlarının giderek büyüyen bir sorun oluşturduğunu belirtmektedir. Özellikle 2023 yılında A76 buz dağı çökmeye yaklaşırken büyük bir endişe yaşanmıştı.
Denizde A76’yı gören Belchier, “Büyük parçaların uçları havaya kalkıyordu ve adeta dev buz kulelerine benziyorlardı. Ufukta bir buzdan şehir algısı vardı” diye konuştu.
Güney Georgia’daki balıkçılık şirketi Argos Froyanes’ten Andrew Newman, “Birkaç Wembley Stadyumu büyüklüğünden çalışma masası büyüklüğüne kadar farklı boyutlarda parçalar var” ifadesini kullandı.
Kaptan Wallace ise, “Bu parçalar adanın etrafını kaplıyor ve etraflarından yol bulmak zorunda kalıyoruz” sözleriyle durumu özetledi.
Bu nedenle gemilerdeki mürettebatlar sürekli olarak tetikte olmak durumundalar. “Bütün gece bu buz parçalarını izlemek için spot ışıkları kullanıyoruz. Nereden çıkabilecekleri kesin değil” dedi.
Newman, A76’nın “oyunun kurallarını değiştirdiğini” ve gemilerin güvenliğini sağlamak için operasyonlar üzerinde büyük bir etkisi olduğunu ifade etti.
Üç uzman, buzulların her yıl gerilemesiyle çevrenin hızla değiştiğini ve deniz buzulu seviyeler
